Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
Stresjestnieodłącznączęściąnaszegożycia.JakpodkreślaWłodzimierz
Oniszczenko,fltowarzyszyłonkażdemużywemuorganizmowi,począwszy
odnarodzinżycianaZiemi(jaskiniowcytakżeprzeżywalistres,chociażjego
źródłabyłyzapewneniecoinneniżte,któreznawspółczesnyczłowiek)”1.
HansSelyewykazywał,stresjestnieuchronnyipotrzebny,bocałkowity
brakstresuoznaczaśmierć(odzwierciedlanietylestanpsychologicznejif-
zjologicznejobojętności,ilestanrównyzeru).
Terminuflstres”porazpierwszyużyłwspomnianyHansSelyewarty-
kulept.ASyndromeProducedbyDiverseNoxiousAgents2z1936roku.Okre-
śliłgojakoniespecyfcznąreakcjęorganizmupowstałąwwynikudziałania
bodźcówszkodliwych,czylistresorów3.Akcentował,żewszystkiestresory
powodująujednostkisamąbiologicznąreakcjęstresową.Zarównouwaga
krytycznaprzełożonego,jakiwspaniałewydarzeniewnaszymżyciuspo-
wodują,żenp.sercezabijenamszybciej,poczujemyflucisk”wgardlelub
żołądku.Owaniespecyfcznareakcjaorganizmu,októrejpisałHansSelye,
wymagaprzystosowaniasięorganizmudookreślonychstresorów4iprowa-
dzidopobudzeniaukładunerwowegoorazwewnątrzwydzielniczego.Istotą
stresuwkoncepcjiH.Selyegojestzatemflzespółwszelkichniespecyfcznych
zmianfzjologicznych,awięcniezwiązanychbezpośrednioznaturąidziała-
niembodźcaszkodliwego”5,któryautornazwałOgólnymZespołemAdapta-
cyjnym(GASGeneralAdaptationSyndrome).
1W.Oniszczenko,Strestobrzmigroźnie,WydawnictwoŻak,Warszawa1998,s.5.
2J.F.Terelak,Psychologiastresu,OfcynaWydawniczaBranta,Bydgoszcz2001,s.23.
3I.Heszen-Niejodek,Teoriastresupsychologicznegoiradzeniasobie,[w:]J.Strelau(red.),
Psychologia.Podręcznikakademicki,t.3.Jednostkawspołeczeństwieielementypsychologiistosowanej,
GdańskieWydawnictwoPsychologiczne,Gdańsk2000,s.465.
4H.Selye,Stresokiełznany,PIW,Warszawa1977,s.26.
5J.F.Terelak,dz.cyt.,s.23.
WydawnictwoNaukoweUAMwszelkieprawazastrzeżone