Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WYŻSZY
LŚREDNL
PERSONEL
MEDYCZNY
zapleczadonauczaniapraktycznegotszpi-
talaczyinnychplacówekleczniczych,często
dzieliłysiedzibęzinnąplacówką,niezawsze
ocharakterzedydaktycznym.Celemnadrzęd-
nymtychszkółbyłotworzenieszansrozwo-
ju,awansudlainnychniżprzedwojnągrup
społecznych.córekrobotnikówczychłopów,
atakżedokonanieiwpielęgniarstwiezmiany
pokoleniowej,byuzyskaćnowąjejstruktu-
ręklasową35.Przypomniećprzytymnależy
,
żezabiegałaotoczęśćlekarzy
,przedwojną
związanychzugrupowaniamilewicowymi.
Odkońcalat40.,upowszechnianohasłodwy-
chowywaćnowąpielęgniarkęwnowejszko-
leludowejn36.Wskazywanonakonieczność
zaprowadzeniawplacówkachsłużbyzdrowia
odmiennejddyscyplinyn,innegostosunkudo
pracownikówiprzełożonych,opartegonaza-
łożeniachnowegoustroju.
Wefekcieogromnegozrywu,rozkwitu
edukacjipielęgniarskiej,itonaróżnympo-
ziomie,odkońcalat40.,przezi0latnastą-
piłczterokrotnyprzyrostliczbyszkółiab-
solwentów.Dośćżywiołowyrozwójsprawił,
żetrudnodziśprzeprowadzićdokładneob-
liczenialiczbyszkółpowstającychwróżnych
częściachkraju37.Dysponujemyjedynieda-
nymiprzytoczonymiprzezAlicjęMaksymo-
wicz,badającątozagadnieniewlatach70.,
któredotyczągłównieliczbypielęgniarek.
Wedlejejustaleń,wrokui947odnotowano
9362pielęgniarki,awrokui957byłoich
już53672,zczegotylkook.3itys.posia-
dałopełneuprawnieniazawodowe.Pozosta-
łezaliczałysiędotzw.przyuczonychitzw.
młodszychpielęgniarek.Zdefiniowanieczy
choćbyuściślenietychokreśleńwobecbraku
Źródełjestprzytym,jaknarazie,trudnedo
przeprowadzenia.
Największyprzyrostliczbyuczących
siętwtrybieszkolnymtwystąpiłodroku
i95i38.Jednocześnienadalprowadzonona-
uczaniewsystemiekursówzawodowych,
powiększającwtensposóbliczbępielęgnia-
rek,alebezpełnegoprzygotowaniaikompe-
tencji.Kursy
,tzw.douczaniezawodowe,pro-
wadzonebyłyprzezróżneinstytucje,wtym
m.in.PolskiCzerwonyKrzyż(zob.s.i54).
Czasobowiązkowegonauczaniawramach
tegosystemukształceniabyłróżny.Do
i952r.trwałpółroku,odi956wydłużono
kształceniedoroku,póŹniejnawetprzedłu-
żonojedo2lat39.Pomimointensywnego
nauczaniaipozornieszybkowidocznych
efektów,przyrostunierazokreślanegonawet
mianemdlawinowegon,wlecznictwieod-
czuwanobrakipielęgniarek.Dane,którymi
dysponujemy,wprawdziezpóŹniejszychlat,
pokazująpoważnewtymzakresieniedo-
statki40.
Niektórewojewództwamimozauważal-
nychbrakówkadrowych,jaknp.opolskie,
jeszczewrokui954nieposiadałyanijednej
szkoły
,odwuletnimcyklunauczania4i,wtedy
jużpowszechnieobowiązującym.Uprawnie-
niapielęgniarskiemożnabyłonadalzdobyć
drogątzw.uproszczonąprzezzdanieegzami-
nupaństwowego42,gdyżiwtensposóbstara-
nosięredukowaćniedobory.Sytuacjępogar-
szałajednakfluktuacjakadr,szukanieprzez
pielęgniarkiinnych,bardziejintratnychpo-
sad,częstołączącesięzezmianąprofesji,
dającejwiększepodwzględemfinansowym
możliwości43.Określanotododpływempie-
lęgniareknipróbowanotłumaczyćwprasie
dniskimprzygotowaniemzawodowymnczy
dsłabąmotywacjąndopracy
.Zjawiskotouwa-
żanozawysoceniepokojące,lecznieusuwa-
nojegoprzyczyn44.Próbowanojedyniesto-
sowaćpewnezachęty
,najczęściejoznaczeniu
propagandowym,przyznającwyróżnieniadla
tzw.wytrwałych,apotemogłaszającjewpra-
sie,anawetpublikującwypowiedziwstylu.
dDziśmojapracajestdoceniana,otrzymałam
62
35B.Urbanek,Zm!g!ni!oprofesję,s.68.
36Ibidem,s.69.Podobniestaranosięprzygotowaćlekarzatdonowejroli,jakpodkreślano,dwspółczesnegonleka-
rzamas,otaczającegoopiekąludnośćpracującą.M.Spiss,Rol!lek!rz!wPolsceprzedwojennej.Odczytwygłoszony
wstudiokr!kowskiejrozgłośniwdniu8m!j!1945,dNowinyLekarskieni945,z.7t8,s.2i,za.A.Baszkowski,
Skutkiwprow!dzeni!powszechnychubezpieczeńzdrowotnychn!życiez!wodowelek!rzypolskichdoroku1950,rozprawa
doktorskanapisanapodkierunkiemprofesoraUMPdr.hab.R.K.Meissnera,Poznań20i0,s.i02.
37BrakjestpełnejdokumentacjiŹródłowej.
38A.Maksymowicz,Z!g!dnieni!z!wodowepielęgni!rstw!,op.cit.
39M.Lipińska,Średnieszkolnictwopielęgni!rskiewl!t!ch1949–1963wświetle!rtykułówpr!sowychn!ł!m!chdSłużby
Zdrowi!r,w.Z!wódpielęgni!rkin!ziemi!chpolskich,s.335.
40B.Urbanek,Zm!g!ni!oprofesję,s.7i.
4iM.Lipińska,Średnieszkolnictwopielęgni!rskie,op.cit.
42WmyślRozporządzeniaMinistraZdrowiazdniai0paŹdziernikai947r.,oegzaminachpielęgniarskich.
43B.Urbanek,Zm!g!ni!oprofesję,s.72.
44Ibidem.
