Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
TowłaśniepodwpływemSzomeraFajgenbergwwiekutrzynastulat
napisała-wwolnychchwilachwsklepie,gdyakuratniebyłoklientów
-swojąpierwsząpowieśćpt.JosefunRoze[JózefiRoza],leczzniszczyła
jązpowoduwzburzenia,jakietowywołałowmiasteczku.Wautobiografii
nieprzytoczyłabliższychszczegółówdotyczącychokolicznościpowstania
tegoutworu:
Niebyłonikogo,ktomógłbymniepocieszyć,powiedziećdobresłowo,
przedkimmogłabymotworzyćserce.Wtedyprzypomniałamsobie
obohaterzepowieści,którąsamanapisałam,ipoczułam,jakodro-
binaciepłarozlewasięwmymsercu.Pomyślałam,jakdobrzebyto
było,gdybyktośtakiistniałnaprawdę.(s.91)
WwiekuczternastulubpiętnastulatRachelastraciłazarównomatkę,
jakidziadkarabina.PrzybyłazOdessybabkazestronymatki,FejgaBejla
Epstein(zdomuSzapiro13),wporozumieniuzresztąrodzinyuznała,że
rodzinnysklepbędziewystarczającymźródłemdochodu,zktóregoutrzy-
mająsięRachelaijejmłodszybrat:
Codosklepubabciazostawiłamibardzodużoinstrukcji.Głównie
ostrzegałaprzedoszukiwaniemnawadzeimierze.[…]Jeślioszukam
nawadzelubnamierzeklientaŻyda,powieon,żejestemnieuczci-
wa.Jeślizaśoszukamgoja,toówpowie,żewagiimiaryŻydówsą
taksamofałszywejakichreligia.Tobędzieobrazaboska.[…]
Słuchałamtychszczerychsłówistarałamsiędobrzejezapamiętać[…].
PorokubabciaznowuprzyjechałazOdessyipociemniałojej
woczach.Niepoznałanaszegopięknegosklepu,któryprzezlata
zapewniałuczciwyzarobeknaszejrodzinie[…].Wmiasteczkuśmiali
się.Mówilijej,żecałyskleprozdałamubogim.
Alenietakabyłaprawda.[…]Ponieważbałamsięzłamaćinstruk-
cjebabcicodooszukiwanianawadzeimierze,zastanawiałamsię
nadkażdądecyzją,awobecubogichklientówzastanawiałamsiędwa
razy.Aległównąkorzyśćztychmoichrozważańodnosilikliencigoje,
żebynieośmielilisiępowiedzieć,żefałszywewagiimiaryŻydówsą
przykłademichwiary14.
13
WzestawiebiogramówBejtNachumEpstein,[w:]PinkasSlucku-wnoteha,s.223,nazwiskopanieńskie
babkitoLiberman.
14
R.Fajgenberg,Ha-liubanimle-wejtimi,s.223.
XII
Wstęp
