Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18.LEKIUKŁADUPOKARMOWEGO
411
ceniepaleniatytoniu,częste,niewielkieposiłki,wyższe
ułożeniegórnejpołowyciaławczasiesnu).Wleczeniu
farmakologicznymstosujesiępreparatyztychsamych
grupcowprzypadkuchorobywrzodowej(zmniejszające
wydzielaniekwasusolnego,osłaniające,zobojętniające
orazprokinetyczne–zob.dalej).Nowościąwfarmakote-
rapiichorobyrefluksowejprzełykusąlekipobudzające
receptorGABA
B
:racemiczny
baklofen
(zob.rozdz.14),
jegoprawoskrętnyizomer–
arbaklofen
(wykazujący
mniejdziałańniepożądanych),atakże
lesogeberan
,
którysłaboprzenikaprzezbarierękrew–mózginiewy-
wołujetypowychdla
baklofenu
ośrodkowychdziałań
niepożądanych.Wsytuacjikiedyfarmakoterapianie
przynosiskutku,rozważasięleczenieoperacyjne(naj-
częściejfundoplikacjęsposobemNissenawykonywaną
przeważniemetodąlaparoskopową).
18.3.2.Zaburzeniamotorykiprzełyku
Wleczeniuachalazji,rozlanegoskurczuprzełykuibo-
lesnychskurczówprzełykustosujesięlekirozkurczające
mięśniówkęgładką:antagonistówkanałówwapniowych
typuL(najczęściej
nifedypinę
podawanąpodjęzykowo)
orazdługodziałająceazotany(
diazotanizosorbidu
).
Upacjentówwdobrymstanieogólnymprzeprowa-
dzasięzabiegimiotomiimetodąlaparoskopowąlub
zabiegimechanicznegoposzerzaniaprzełyku.Wtera-
piiachalazjiuosóbzprzeciwwskazaniamidoleczenia
operacyjnegomożnazastosowaćpodawanąmiejsco-
wowczasieendoskopii
toksynębotulinowątypuA
(BTX-A).Substancjatasilniehamujewydzielanieacety-
locholinyzzakończeńnerwowych(zob.rozdz.3).
18.3.3.Krwawieniezżylakówprzełyku
Nadciśnieniewrotne(wzrostciśnieniawżylewrotnej
powyżej12mmHg)jesttypowąkonsekwencjąmarsko-
ściwątrobyiprowadzidorozwojukrążeniaobocznego
wrotno-układowego(poprzezżyłyprzełyku,odbytu
iskórne).Poważnympowikłaniemmarskościwątroby
jestpęknięcieżylakówprzełykuimasywne,obarczone
dużąśmiertelnościąkrwawienie.
Podstawęleczenianagłegokrwawieniastanowiszyb-
kaskleroterapia–endoskopowaobliteracjakrwawiących
żylakówpoprzezpodśluzówkowewstrzykiwanieśrod-
kówdrażniących(
polidokanol
,Varicocid
®
)i/lubklejów
tkankowych(Histoacryl).Powodująonenatychmiastowe
zatkanieżylakamateriałemzakrzepowym,którynastęp-
nieulegaorganizacji–zarośnięciutkankąłączną.
Równocześniepowinnosiępodawaćchoremuprzy-
najmniejjedenzlekówobniżającychciśnieniewłożysku
wrotnym:
zWazopresyna
–podawanadożylniesilnieobkurcza
trzewnełożyskotętnicze,atakżeobniżaperfuzjęprzez
wątrobęiciśnieniewrotne.Obecnierzadkoużywana–
zewzględunasilnewłaściwościkurczącewszystkiena-
czyniamożepowodowaćniebezpiecznywzrostciśnienia
tętniczegokrwi,udarmózgu,niedokrwieniemięśnia
sercowegoijelit.Abyzminimalizowaćryzykotych
działań,częstopodawanajestrazemz
nitrogliceryną
lub
diazotanemizosorbidu
.Przydłuższymstosowaniu
występują:
y
y
y
zatrzymaniewodywustroju;
hiponatremia;
obrzęki(obrzękpłuc).
Terlipresyna
jestanalogiem
wazopresyny
opodobnej
skuteczności,wywołującymmniejszeryzykowystąpienia
naczyniowychobjawówniepożądanych.
zSomatostatyna
–podawanadożylniezmniejsza
przepływkrwiprzezłożyskotrzewne(mechanizmtego
działanianiejestdokońcapoznany–niezależyodbez-
pośredniegowpływunamięśniówkęgładkąnaczyń;
możebyćzwiązanyzhamowaniemwydzielaniagluka-
gonuiinnychhormonówwprzewodziepokarmowym).
Innymilekamiopodobnychwłasnościachsąanalogi
somatostatyny
(
oktreotyd
,
lanreotyd
i
wapreotyd
).
z
Lekiblokującereceptory:–blokowanierecepto-
rów:
1
powodujezmniejszeniepojemnościminutowej
serca,podczasgdyhamowaniereceptorów:
2
sprzyja
skurczowitrzewnegołożyskatętniczego.Stosowanesą
najczęściejlekinieselektywne(
propranolol
,
nadolol
),
główniewzapobieganiunawrotomkrwawienia,łącznie
zplanowymleczeniemendoskopowym.
Wprzypadkunieskutecznościleczeniaendoskopo-
wegoifarmakologicznegostosujesiętamponadęprze-
łykuzgłębnikiemSengstakena–Blakemore9alubLinto-
na–Nachlasa.Najbardziejzaawansowanąterapiąjest
wykonanieprzezżylnegośródwątrobowegozespolenia
wrotno-systemowego.Opróczskleroterapii,wleczeniu
ostrymstosowanesąrównieżendoskopowozakładane
opaskizamykającenaczyniażylne.Metodyteopisane
sąszczegółowowpodręcznikachchirurgii.
18.4.Farmakoterapiachoroby
wrzodowejżołądkaidwunastnicy
Wrzódtrawiennyjestograniczonymubytkiemwścia-
nieżołądkabądźdwunastnicy,sięgającymwgłąbpoza
blaszkęmięśniowąbłonyśluzowej,ztowarzyszącymna-
ciekiemzapalnymimartwicą.Chorobawrzodowapole-
ganacyklicznymwystępowaniuwrzodówwżołądkulub
dwunastnicy.
