Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Węglowodany
37
wprzypadkumłodychroślinzawierająwol-
cówlubwarzyw,śluzyisurowceśluzowe,
neprzestrzeniewypełnionewodą,awstar-
kwasalginowyijegosole,agar,polifruk-
szychtkankachulegająwysyceniuligniną,
tany,fruktooligosacharydyztrzcinycu-
tworzącm.in.włóknikpokarmowy,stały
krowej,glukomannany,ksantanyiin.).
składnikpożywieniaroślinnegoczłowieka
(rozkładanyprzezbakteriejelitowe).Włók-
nikpokarmowyjestpotrzebnydlazapew-
nieniaprawidłowegoprzebiegutrawienia.
Fruktany(polimeryfruktozy)
Polisacharydyroślinneniemająnaogółwła-
ściwościsubstancjisilniefizjologicznieczyn-
nych,adlaczłowieka–farmakotropowych.
Jednakwostatnimczasiewykazano,że
niektórepolisacharydy,obecnezarówno
wgrzybach,mikroorganizmach(np.pro-
mieniowcach),glonach,roślinachzarodni-
kowych(np.mchach),jakiwroślinachwyż-
szych,mająsilnewłaściwościimmunotropo-
we.Niektóreztychpolisacharydówroślin-
nychwprowadzonodolecznictwajakoleki
immunomodulujące(najbardziejznanesą
zjeżówki–Echinaceasp.,orazacemannan
zaloesu–Aloesp.).
Polifruktozany,np.inulina,orazniskoczą-
steczkowefrukto-oligosacharydywystępują
często(jakomateriałzapasowy)wroślinach
zrodzinyAstrowatych(Asteraceae).Mają
dużezastosowaniewdietachcukrzycowych,
atakżesąskładnikiemczynnymwsurow-
cachlekarskich,jak:korzeńomanu(Inula
helenium),korzeńsłonecznikabulwiastego,
czylitopinamburu(Helianthustuberosus),
korzeńcykoriipodróżnika(Cichoriuminty-
bus),korzeńmniszkalekarskiego(Taraxa-
cumofficinale).Inulinainiskocząsteczkowe
frukto-oligosacharydyjakorozpuszczalny
błonnikpokarmowy(zaliczanesądopre-
biotyków)tylkowniewielkimstopniuule-
Obecniepolisacharydysąwykorzystywane
gająwchłanianiuwjeliciecienkim,lecz
wlecznictwiejako:
stanowiąpożywkędlabifidobakterii,które
•środkiodżywcze(nutrientia)idietetyczne
(diaetetica),np.skrobieróżnychgatun-
warunkująutrzymanieprawidłowejfloryje-
litowej.
kówroślin,surowcezawierająceinulinę
Polifruktozanemjestteżtrytycynawystępu-
(wdieciecukrzycowejzamiastpokar-
jącawilości3–18%wkłączuperzu(Agropy-
mówskrobiowych),pektynyiśluzyglo-
ronrepens);podobniejakinulinęstosujesię
nowe–wdietachodtruwających(kwas
jąjakośrodekdietetycznydladiabetyków.
alginowy),gumaguar–wdietachodchu-
dzających;
Wpreparatycefarmaceutycznejpolisacha-
•substancjeochronnenaskóręibłony
rydysąstosowanejakosubstancjespęcznia-
śluzowe,czyliśrodkipowlekające(pro-
jąceispulchniającewniektórychpostaciach
tectiva),zmiękczające(emolientia),łago-
leków(tabletki,zasypki,pudry).Wprzemy-
dzącepodrażnienia,przeciwzapalne;
ślekosmetycznymsłużąjakostabilizatory
•składnikilicznychśluzów(wsurowcach
emulsyjnychformkosmetykówijakopodło-
śluzowych)igumroślinnych,stosowa-
żadozasypekipudrów.
nychjakolekiosłaniającewstanachza-
palnych,np.górnychdrógoddechowych
(środkiprzeciwkaszloweiwykrztuśne)
Galaktany
orazprzewodupokarmowego(nadkwa-
śnośćżołądka,chorobawrzodowa,nie-
Rosnąceznaczeniewlecznictwiemająpoli-
żytyjelitowo-żołądkowe);
sacharydy(główniegalaktany,czylipolime-
•łagodneśrodkiprzeczyszczające(surow-
ryD-lubL-galaktozy),występującejako
ceśluzowe);
składnikiściankomórkowychglonów(kra-
•preparatystosowanewkuracjachodchu-
snorostów–Rhodophytaibrunatnic–Pheo-
dzających,zmniejszającełaknienie,uła-
phyta),niekiedygrzybówiroślinwyższych
twiającewypróżnianie(pektynyzowo-
(polisacharydyowłaściwościachprzeciwza-
