Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2
Rozwójdziecka
specyfikietapówrozwoju,dynamikiprocesówwzrastaniaidojrzewaniajestniezbęd-
nadoprawidłowegopostępowaniarehabilitacyjno-korekcyjnegoiprognozowania
rozwojudziecka.
Wpediatrii(medycyniewiekurozwojowego)przyjętoposługiwaćsiępodziałem
uwzględniającymnastępująceokresyrozwojowe:
t
Okresprenatalny(wewnątrzłonowy,śródmaciczny)obejmującyokresżycia
płodowegoitrwającywprawidłowoprzebiegającejciąży38.–42.tygodnie
(średnio280dni).Wyróżniasięwnimdwiefazy:zarodkową(do8.tygodniaod
zapłodnienia)ipłodową(domomenturozwiązaniaciąży)lubokreślajakookres
odzapłodnieniadourodzenia.
t
Okrespostnatalny(zewnątrzłonowy,pozamaciczny)obejmującyokresy:no-
worodkowy(do28.dniażycia),niemowlęcy(doukończenia1.rokużycia),
poniemowlęcy–wczesnegodzieciństwa(doukończenia3.rokużycia),przed-
szkolny(4.–6.rokużycia),szkolny(pomiędzy7.a15.rokiemżyciazwyróż-
nieniemfazydojrzewaniapłciowego),anastępniemłodzieńczy,dorosłości
istarzeniasię.(Rozwójpsychoruchowydzieckawokresiepostnatalnymprzed-
stawionowpodrozdziałach1.3i1.4).
Obawymienioneokresyłączyokresperinatalny(okołoporodowy)obejmujący
ostatnitrymestrciąży,samporódipierwszesiedemdniżycia.
1.1.2.Prenatalnyokresrozwoju
Okresprenatalnyjestczasemnajszybszegotemparozwojuwontogenezie.Jednym
zważniejszychwykładnikówdobregostanupłodujestjegowzrost.Zapłodniona
komórkajajowama0,15mmśrednicyiważy0,005mg.Masaciałapłoduw12.ty-
godniuciążywynosiokoło25g,w28.tygodniu–około1000g.Noworodekpo280
dniachżyciapłodowegomierzyśrednio52cm,ważyokoło3500g(w2009roku
urodziłosięwPolsceponad280tysięcynoworodkówzmasąciałapomiędzy3000
a4000g,którestanowiły68,2%wszystkichurodzeń).Dynamikarozwojupłodu
uzależnionajestodwielumechanizmówzachodzącychpodwpływemczynników
wzrostu,hormonów,cytokinineuropeptydóworazczynnikówśrodowiskowych.
Pierwszafazaokresuperinatalnego(fazazarodkowa)jestczasem,wktórym
zapłodnionakomórkajajowaulegawielupodziałomkomórkowym:tworząsięlistki
zarodkowe,rozpoczynasięprocesrozwojuposzczególnychelementówciałainarzą-
dów.
Dlaprawidłowegorozwojupsychoruchowegodzieckaważnyjestrozwójukładu
nerwowego,któryrozpoczynasięokoło3.tygodniaodzapłodnienia.Powstajezek-
todermy,komórkiektodermalneróżnicująsięwneuroektodermę.Wewczesnym
okresierozwojuukładunerwowegowyróżniasięfazypłytkinerwowej,rynienki
nerwowejicewynerwowej.Tworząsiępęcherzykimózgoweprzodo-,śród-ityło-
mózgowia,podalszychpodziałach,odokoło5.tygodniarozpoczynasięokreswy-
