Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.Początkifilozoficznejrefleksjinadumysłem
ndzikiipodwielomawzględamiodrażający”8.Wrazzupływemczasu
okrutnepraktykireligijne,polegającemiędzyinnyminarozszarpy-
waniużywcemzwierzątizjadaniuichwnętrzności,uległyprzekształ-
ceniuiwrezultacienagruzachmisteriówdionizyjskichpowstałkrań-
cowoodmiennykultorfeusza.Niewiadomodokońca,skądprzybył
anikiedyrozwinąłsiętennowypierwiastekreligijny:byćmożesta-
nowiłwymysłgrecki,możliwejednak,iżnadciągnąłzEgiptulubDa-
lekiegoWschodu.Wkażdymraziezawierałelementynowedlamyśli
Greków,przedewszystkimzaśideę,żeczłowiekskładasięzdwóch
części:powstałegozprochówzłychtytanówciałaorazbędącejboską
cząstkąduszy.Taostatniamusiałaodradzaćsięwkolejnychwciele-
niach(nietylkoludzkich,alerównieżzwierzęcych),byodpokutować
swewiny.Abywyzwolićsięztegokręguwcieleńizasłużyćnazbawie-
nie,należałooczyścićduszęzpierwiastkacielesnego,dlategoorfizm
skoncentrowałswepraktykinapielęgnacjiduszyprzyjednoczesnym
hamowaniupopędówciała.Najbardziejradykalnijegowyznawcy
przestrzegalipostuicelibatu,atakżeangażowalisięwmisteria,czyli
obrzędyznanetylkowtajemniczonymczłonkomwspólnoty,mające
służyćwyzwoleniuduszy.Bardzopodobnypogląd-byćmożepod
wpływemkultuorfeusza-rozwinęlipitagorejczycy,uczniowie
Pitagorasa(ok.570p.n.e.-500/490p.n.e.),słynnegomatematyka,
jużwstarożytnościuważanegozanapołymitycznąpostać.Również
onipoprzeznaukę,rytuały,atakżeezoteryczneobrzędy,staralisię
wynieśćduszęponadciałoorazsprawić,byprzerwałakrągwcieleń
izamieszkałazbogami.obietekoncepcje-traktująceduszęjako
pierwiastekdoskonałyitłumacząceto,cozłefaktemuwięzieniajej
wciele-wywarłyogromnywpływnarozwójfilozoficznegorozumie-
niaduszy9.
8
B.Russell,Dziejezachodniejflozofi,przeł.T.Baszniak,A.Lipszyc,M.Szczubiałka,
Warszawa:Aletheia2012,s.36.
9
G.Reale,Historiaflozofistarożytnej.Tom1,s.49-51.
42
