Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
GENETYKAZACHOWANIAWPSYCHOLOGIIIPSYCHIATRII
uzależnionajestodmasycząsteczki–imjestonalżejsza(krótsza),tym
szybciejwędruje.RozdziałcząsteczekDNA(uzyskanychnp.dziękiomó-
wionejtechnicePCR)jestmożliwydziękizastosowaniuspecjalnychżeli
–poliakrylamidowychlubagarozowych.
SekwencjonowanieDNAtometoda,którapozwalanaustaleniesekwen-
cji,czylikolejnościparnukleotydowychwcząsteczceDNA.Obecnienaj-
częściejstosujesięmetodępolegającąnaanalizowaniuproduktówpolime-
ryzacjinajednoniciowejmatrycy,począwszyodprzygotowanegostartera.
Prowadzonesąrównolegleczteryreakcje.Wkażdejznichopróczbudulca
syntezowanejcząsteczki–deoksytrifosforanównukleotydów(dATP,dCTP,
dTTP,dGTP)4–uczestnicząponadtodideoksytrifosforanynukleotydów
(np.ddATP),powodującezakończeniepolimeryzacjiwpozycji,wktórej
zostanąwłączonedosyntetyzowanejnici.Rezultatemsekwencjonowania
jestuzyskaniezestawufragmentówDNAoróżnejdługości,kończącychsię
odpowiednimnukleotydem.Fragmentyterozdzielanesąnastępnieelektro-
foretycznie.TakjakwprzypadkuPCR,technikasekwencjonowaniajest
wysocezautomatyzowana–współczesneurządzeniasąwstaniepracować
zprędkościąkilkusettysięcyparzasadnagodzinę.
MikromacierzeDNA(DNAmicroarrays)totechnologiapowstaławopar-
ciuoumiejętnepołączenieosiągnięćinformatykiinanotechnologiizkla-
sycznymimetodamibiologiimolekularnej.Ideakonstrukcjimikromacierzy
jestbardzoprosta:naminiaturowymstałympodłożu(najczęściejszklanym)
umieszczonesąróżniącesięodsiebiefragmentyDNA,reprezentującegeny
interesującebadacza.Wzależnościodrodzajucząsteczekumieszczonych
naszklanympodłożurozróżniamydwarodzajemikromacierzy.Mikroma-
cierzecDNAzawierająkilkunastonukleotydowefragmentycDNA(tzw.
komplementarnegoDNA,uzyskanegopoprzezodwrotnątranskrypcjęna
matrycymRNApochodzącegozkomórki),mikromacierzeoligonukleotydo-
we(zwaneteżchipamiDNA)zawierająnatomiastkrótkieoligonukleotydy
otrzymanenadrodzesyntezychemicznej.Zkoleiwzależnościodrodzaju
wykrywanychsekwencjimożemywyróżnićmikromacierzeużywanedo
badaniaekspresjigenówimikromacierzeużywanedobadaniasekwencji
genów,czylitzw.genotypowania.Podstawądziałaniawszystkichrodza-
jówmikromacierzyjestkomplementarnośćkwasównukleinowych(por.
Winteriin.2006).NamikromacierzyumieszczonesąodcinkiDNAkom-
plementarnedobadanychwdoświadczeniusekwencjigenomowych(np.
zawierającychinteresującynaspolimorfizmtypuSNP).Próbę(lubpróby)
4Deoksytrifosforanynukleotydówwykorzystywanesąrównieżwtrzecimetapie
28
PCR.