Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Ziemiajakoplanetatonietylkoskalnakula,alerównieżhydrosferaiatmosfera,
którychskładjestdiametralnieróżnyodskładuinnychwarstwZiemi.Watmosfe-
rzeznajdująsięjednakrównieżpierwiastkichemicznecharakterystycznedlacałej
Ziemi(tab.1.4).
Tabela14Zawartośćstałychizmiennychskładnikówatmosferyziemskiej
azot
tlen
argon
neon
pozostałe
Składnikistałe
Zawartość
78,11
20,95
(%obj)
0,93
0,0018
0,0082
woda
dwutlenekwęgla
dwutleneksiarki
ozon
dwutlenekazotu
Składnikizmienne
0-0,00001
Zawartość
0,01-0,1
(%obj)
0-0,001
0-7,0
ślady
Bardziejzłożonyskładmahydrosfera,wktórejskładwchodzązarównoniemal
czystechemiczniewodypochodząceztopniejącychlodowcówilądolodów,jak
iniezwyklebogatewsolewodysłonychjeziorimórz.Głównymskładnikiemhy-
drosferyjestwodamorska,naktórąprzypada97,3%całkowitejjejobjętości.Na
wodylądoweprzypadatylko2,1%,anawodypodziemnezaledwie0,6%.Pierwiast-
kamizdecydowanieprzeważającymiwhydrosferzesątleniwodór,inneodgrywają
nieznacznąrolę.
StrefęZiemi,obejmującąprzypowierzchniowączęśćskalnejpowłokiZiemi,hy-
drosferęiprzypowierzchniowączęśćatmosfery,nazywamybiosferą.Jesttostrefa
życiaorganizmów,dostarczającaimniezbędnychdoistnieniaskładników.
Obecnyskładatmosfery,hydrosferyibiosfery,atakżeskładchemicznyskal-
nejczęścinaszejplanetyukształtowałsięwtokudługotrwałychprocesów,wciągu
4,5mldlatistnieniaZiemi.Biosferapodlegałastałej,znaczącejewolucji,natomiast
składchemicznyhydrosferyiatmosferypozostajewzasadzieniezmienionyodok.
300mlnlat.
SkładobecnejatmosferyzawdzięczamypojawieniusiężycianaZiemi.Wpier-
wotnejatmosferzeznajdowałsięprzedewszystkimdwutlenekwęgla,azot,para
wodna,tlenekwęglaiwodór,którymtowarzyszyłyteżzapewnejakieśilościmeta-
nu,amoniaku,czytlenkisiarki.Pewnejestjedno-brakbyłowolnegotlenu.Pojawił
sięonwstaniewolnymwatmosferzedopierookoło2,5mldtemuipoczątkowobrał
udziałwprocesieutlenianiaskał.Dopieropóźniej,wwynikuprocesówfotosyntezy
ilośćtlenuzaczęłaszybkorosnąć,byobecnypoziomosiągnąćwkarbonie.
Wodahydrosferyziemskiejpochodzinajprawdopodobniejgłówniezdegazacji
materiiwnętrzaZiemiwczasieprocesówmagmowych,którewpierwszymetapie
jejistnieniabyłybardzointensywne.Zapewneczęśćwodypochodzitakżezakrecji
lodowychjąderkomet,któreweszływskładpierwotnejZiemi.Byłotomożliwedo-
pierowtedy,gdytemperaturapowierzchniZiemiobniżyłasięponiżej1000,awcze-
śniejparawodnagromadziłasięwatmosferze.Zbiornikiwodnewkrótkimczasie
21
