Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
TadeuszMarkowski
publicznej.Wprzypadkurozwojuspołecznegoorganizacjepozarządowepowinnyod-
grywaćważnąrolęwkształtowaniupostawspołecznychisystemówwartości.Mająza-
temważnywpływnarozwójkapitałuspołecznego(por.punkt1.8).Zmniejszająrów-
nieżskłonnośćdodziałańdywersyjnychużytkownikówprzestrzenispołecznejigospo-
darczej,wtymtendencjidowpadaniawtzw.pułapkispołeczne3(czyliwnaszymujęciu
tworząkorzyściklubowe).
Współczesnagospodarkacorazbardziejsiępolaryzujepodwzględemwielkości
produkcjiiliczbyzatrudnionychprzezposzczególnefirmy.Jednocześniemałefirmy
stająsięgłównymmiejscemgenerowanianowychmiejscpracy.Oneteż–zgodniezteo-
riąefektówzewnętrznych–sącorazbardziejuzależnioneodśrodowiskabiznesowego
iwzajemnychrelacjimiędzysobąimiędzyinstytucjamiotoczeniabiznesowego.Zdru-
giejstronywiadomo,iżsamodzielnieniesąwstaniekształtowaćotoczeniatak,aby
generowałoonoważnedlanichkorzyścizewnętrzneorazeliminowałonegatywneskut-
kiułomnychrynków.Tenmodelrozwojucywilizacyjnegooznaczawzrostrolitzw.trze-
ciegosektora,którymożetakąpozytywnąrolęodgrywaćwewspółpracyzwładzami
publicznymi.Wiemy,żeglobalnakonkurencjaprzyczyniasiędorelatywnegozubożenia
sektorapublicznego(firmyponadnarodowepłacącorazmniejszepodatki).Zatemza-
spokojenienowychistalerosnącychpotrzebwymagazmianymodeluichdostarczania
–nieprzezwzrostfiskalizmuzestronywładzpublicznych,aleprzeznasileniefilantro-
piisektoraprywatnego4.Globalnakonkurencja,wymuszającobniżeniepodatkówna
rzeczwładzpublicznych,jednoznaczniewskazujenatakiscenariuszrozwoju.
1.4.Rozwójlokalnyagospodarkasieciowa
Globalizacjazmuszafirmydowzrostuitworzeniakorporacjiponadnarodowych.Dla
mniejszychfirmdrogądorozwojuiutrzymaniasięnarynkuwobecglobalnejpresji
konkurencyjnejjestklaster5.Podnoszenieinnowacyjnościregionów,budowanieregio-
nalnychstrategiiinnowacyjnychistymulowanierozwojuklastrówstałosięwyzwaniem
naszychczasów.Obecnie–przyszybkimrozpowszechnianiusięinnowacjiwewnątrz
firm–utrzymywanietrwałejprzewagikonkurencyjnejjestcorazsilniejzwiązanezod-
działywaniemotoczenia.
3Pułapkaspołecznajestterminemstosowanymprzezpsychologówdoopisaniasytuacji,wktó-
rejgrupaludzikierujesięwswoichdziałaniachindywidualnymi,krótkookresowymikorzyściami,aktó-
retodziałaniawdługimokresieprowadządosytuacji,wktórejwszyscyczłonkowiegrupyostatecznie
ponosząstraty.PojęciepułapkispołecznejwprowadziłdonaukiJohnPlattwartykuleopublikowanym
w1973r.wczasopiśmie„AmericanPsychologist”.Rozwinięciezagadnieniapułapkispołecznejznaj-
dzieczytelnikm.in.wpublikacjachdotyczącychpsychologiispołecznej,teoriigier,ekologii,behawio-
ryzmu.
4D.Osborne,T
.Gaebler,Rządzićinaczej,MediaRodzina,Poznań1995.
5WedługM.Porteraklastrysągeograficznąkoncentracjąwzajemniepowiązanychspecjalistycz-
nychfirmwytwórczych,dostawcówusług,zaopatrzeniowców,kooperantów,instytucjiotoczeniabiz-
nesuzokreślonychdziedzindziałalności(uniwersytety,agencje,organizacjehandlowe),którezesobą
zarazemkonkurująikooperują.Por.M.Porter,TheCompetitiveAdvantageofNation,McMillanPress,
London1994,s.16.
