Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
Persja,obecnieIran(terminówtychbędziemyużywaćwymiennie),
państwoobejmująceponad1,6km2,graniczącezIrakiem,Armenią,
Azerbejdżanem,
Rosją
przez
Morze
Kaspijskie,
Turkmenią,
Uzbekistanem,AfganistanemiPakistanemodgrywałowodległej
przeszłościniepośledniąrolęwdziejachAzjiŚrodkoweji
Zachodniej,atakżewbasenieMorzaŚródziemnego.Pokonawszy
AsyrięiBabilonię,rywalizującprzezstuleciazGrecją,Rzymemi
jegosukcesoremnaWschodzie–Bizancjum,krajtenzdobyłtrwałą
pozycjęwgeopolitycznychukładachtejczęściświata.
Grecy,zetknąwszysięzPersamiwpołowieItysiącleciap.n.e.,
choćbezwątpienia,jaknatowskazujetekstHerodota,byli
zafascynowaniichobyczajowością,arównocześnieprzerażenipotęgą
iogromemperskiegopaństwa,ażdonastaniaepokihelleńskiejnie
poznali,anawetniestaralisiępoznaćkulturalnegoifilozoficznego
dorobkuwschodniegosąsiada.Poobustronachgranicywymiana
myślibyłaograniczanaprzezcenzurę,choćwypadatuzaznaczyć,że
Persjaweszławinteresująceukładyzeświatemzachodnimijej
stosunekdogreckiejstrefygospodarczej,politycznejikulturalnejbył
zawszeaktywny.AjednakPersowieżywozainteresowanitym,cosię
działopozachodniejstroniegranicy,mimoiżdocenialirozległość
greckiejnauki,doskonałośćichmedycyny,nierozwinęliusiebie
naukwykorzystującwtymceludorobekgreckiejmyśliiniechcieli,
czyteżniepotrafili,zastosowaćusiebiegreckichwzorców,np.w
wojsku.Widzielioddziałyniezrównanejwpolupiechoty,znali
bojowewalorygreckichżołnierzy,ichświetnewyszkoleniei
uzbrojenie,którychdlategowerbowali,mimotonieprzebudowali
własnejarmii.Przeciwnie,zuporemutrzymywalitradycyjną,mało
skutecznąjejorganizację.
Niechęćdosąsiada,którejnazwanieksenofobiąbyłobyzapewne
określeniemzbytsilnym,istniałapoobustronachgranicy.Dla
GrekównaWschodziemieszkaliwyłączniebarbarzyńcy,Persowie
takżepatrzylinazachodnichsąsiadówkrzywymokiemuważając,że
sąludźmidogłębiskorumpowanymi,gotowymifrymarczyć
wszystkim,zumiłowanąHelladąwłącznie,sprzedaćkażdąrzecz,jeśli
