Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZIAŁ2
NIMPRZYSZLIARIOWIE
Źródła
Dziejepłaskowyżuirańskiegoprzedprzybyciemplemionaryjskich
możemyfragmentarycznieodtworzyćnapodstawiemateriału
archeologicznego
dostarczanego
przez
liczne
stanowiska
wykopaliskowerozsianewwielupunktachwewspółczesnymIranie.
Stanowiskateniesąrozmieszczonerównomiernienacałym
terytorium.Krajjestpustynnyigórzysty,omałejgęstości
zaludnienia,toteżsiłąrzeczylicznesąbiałeplamynaarcheologicznej
mapieIranu.StosunkowonajlepiejzbadanyjestdawnyElam(obecnie
prowincjaChozestan)ipółnocnozachodnipaswzdłużgórZagrosu.
StanowiskarcheologicznychwzachodnimIraniejestwiele,ale
najsłynniejsze,dającenajwięcejmateriałuinajrozleglejszywachlarz
informacjitowykopaliskawSuzie,wjednejzestolicElamui
Szusztar–obaznajdująsięwChozestanie,ponadtowokolicach
Kermanszachu,wAzerbejdżanie(HasanluiTacht-eSolejman),Sialk
wcentrum,anapołudniu,wFarsie,oczywiściejednazdawnych
stolicperskich,PersepolisiniedalekoleżącePasargady.
ZnaleziskawHasanludatujemynaVI-IIItysiącleciep.n.e.,tezaś
któreodnosząsiędoPersówiMedów–na1.połowęItysiąclecia
przednasząerą.Materiałten,coprawda,wykazujecechywłaściwe
kulturzeirańskiej,aleniemamydowodu,iżzostałwytworzonyprzez
jej
nosicieli.
Znaczną
pomocą
służy
onomastyka,
dział
językoznawstwazajmującysięimionamiwłasnymiijejczęść–
toponomastyka(toponimia)–naukaonazwachmiejscowości.
Onomastykapozwoliłaustalićszeregfaktówodnoszącychsiędo
czasumigracjiludówindoeuropejskichiwytyczyćszlakiich
przemarszówwAzjiZachodniejiwIranie.Pojawieniesięw
elamickichiakadyjskich(asyryjskichibabilońskich)tekstach
klinowychirańskichimionosób,bogówlubmiejscowościdowodzi
obecnościnadanymterytoriumludówposługującychsięjęzykami
(dialektami)aryjskimi.
