Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
mniejsząrolęodgrywałykwestiespołeczne,polityczneiekonomiczne,
znaczniewiększązaśkultura,literaturaireligia,którebyłyjedynymi
dopuszczalnymiobszaramiwzględnejautonomiiwramachnarzuconego
przezzaborcówporządku.Polacypojmowalisięwtymokresiebardziej
jakowspólnotamoralnaiduchowaidlategoUdohistoriiPolskiXIXwieku
niesposóbstosowaćtychsamychmetod,jakiestosujesiędohistoriipań-
stwowościWielkiejBrytanii,FrancjibądźRosjiczytychszczęśliwszych
krajów–jakNiemcyczyWłochy–którewłaśniewywalczyłysobiepań-
stwowość”(tamże,s.155).Tęopinięmożnaodnieśćrównieżdohistorii
polskiejpsychologii,którarodziłasięirozwijaławwyjątkowoniesprzyjają-
cychokolicznościach(Stachowski,2000).
Uwzględniającprzedstawionepowyżejwymogiiuwarunkowania,nowa
wersjaksiążkiwsyntetycznysposóbpokazujenarodzinyorazdziejepol-
skiejmyślipsychologicznej,psychologiinaukowej,stosowanejipsychoana-
lizy
,do1939roku.Oczywiście,nieprzystąpiliśmydonaszegozadaniajako
pierwsi,ahistoriarodzimejmyślipsychologicznej–tonieterraincognita.
PrzedewszystkimnależytuwymienićpionierskieksiążkiWandyBobrow-
skiej-Nowak(1971,1973),któraskupiałasięnaprekursorachpsychologii
naukowej.Zarysdziejówpolskiejpsychologiimożnaznaleźćwjednym
zrozdziałówpracyRyszardaStachowskiego(2000),poświęconejhistorii
myślipsychologicznejodWundtadowspółczesności,orazwpodręczniku
psychologiipodredakcjąJanaStrelauaiDariuszaDolińskiego(Stachow-
ski,Dobroczyński,2008).Godnepoleceniasątakże:Słownikpsychologów
polskich(Kosnarewicz,Rzepa,Stachowski,1992)orazHistoriapsychologii
polskiejwautobiografiach(Rzepa,1992,1995,1998b,2000b),któreoprócz
danychbiograficznychzawierająsporoinformacjioteoretycznychiprak-
tycznychzagadnieniachpodejmowanychprzeznajważniejszychrodzimych
uczonychibadaczy
.Istniejąteżpracepoświęconegłównymszkołom,de-
cydującymospecyficznymkształciepolskiejmyślipsychologicznej.Moż-
nadonichzaliczyćopracowaniadotyczącepsychologicznejSzkołyLwow-
skiej,awięcnaukowejdziałalnościKazimierzaTwardowskiegoijego
uczniów(Rzepa,1991a,1997a,1997b,1998a,2002).Zkoleimonograficzna
książkaIdeanieświadomościwpolskiejmyślipsychologicznejprzedFreudem
pokazuje,jakpoznawanoróżnerodzajeukrytychprocesówmentalnych,
orazomawianajważniejszekoncepcjeUkryptopsychiki”,powstałeodpo-
czątkuXVIIwiekudokońcapierwszejwojnyświatowej(Dobroczyński,
15
