Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
czterechdzielnicwtensposób,żewrękunajstarszegomiałopozostaćiksięstwo
dzielnicykrakowskiej,iwładzazwierzchnia.Ajeślibyspotkałogoto,coludzkie,
zawszestarszeństwoiwzglądpierworództwamiałyrozstrzygaćspóronastępstwo.
Przypominająmupiątegosyna,tojestKazimierza,którybyłjeszczemałymdzieckiem,
dlaczegoniepamiętałonim,dlaczegoniezapisałmużadnejcząstkitestamentowej.
Aonimnatoodrzekł:„Owszem,oddawnapamiętałemizapisałem”.Gdyonidziwili
się,jakatomogłabyćczęśćpiątawśródczterech,ktoś,niewiem,żartobliwieczy
poważnie,wtrącił:„Czyżniewidzicie,żedlaczterechtetrarchówzrobionajest
kwadryga[stosowna]dlatetrarchii?Takototemupacholęciuzapisujesięwspadku
piątekołouwozuczterokonnego[kwadrygi]”.Agdyobwinianoojcaosporządzenie
nielitościwegotestamentu,rzekł:„Wźrenicyokawidzęczterystrumienieztejłzy
wypływająceinawzajemnasiebieuderzającefalami;niektóreztych[strumieni]
wnajgwałtowniejszymwylewienaglewysychają.Zezłotegodzbanawytryskawonne
źródłoikorytatychstrumieninapełniaażpowierzchwspaniałymiklejnotami.Niech
więcustanążalenanielitościwytestament,słusznąbowiemjestrzeczą,abydziel-
nicemałoletnichpowierzanoopiekunom,niemałoletnim.Terazjednakmuszęjuż
udaćsiętam,dokądniktniewybierasiębezzbawiennegowiatyku”.Przyjąwszy
więczbawiennelekarstwo,zakończyłszczęśliwydzieńżycianajszczęśliwszyksiążę,
[a]jeszczeszczęśliwszyojciec.Codoniegoniemożnabyćpewnym,czywiększemiał
powodzeniewpogodnychdniachpokoju,czywiększąokrywałsięsławąwśród
wojennychtryumfów.
3.TestamentBolesławaKrzywoustegoz1138r.
wświetleKronikiJanaDługosza
Długosz,Roczniki,ks.4[1082-1139],s.408-411(wwyjątkach)
RokPański1139
KsiążępolskiBolesław,zostawiwszypięciusynów,podzieliłkrólestwomiędzyczterech,nicnie
zostawiającmałemuKazimierzowi.Umieraizostajepochowanywkatedrzepłockiej.Nosiłon
przydomekKrzywousty.Tegomężaniemożnaporównaćzżadnymzdawnychkrólów
KsiążępolskiBolesławbyłprzygnębionyklęskąponiesionąpodHaliczem.Jego
szlachetneserce,przywykłezawszedozwycięstw,zbytdotkliwieodczułohańbę,jaką
godotknęłaklęskaponiesionaprzezniegowskutekpodstępu.Gryzłsiędotego
stopnia,żenieuznawałżadnejprzyjemnościanipociechyzestronyprzyjaciół,aich
perswazjenieuśmierzałybólu,alegozwiększały.Nawetwczasiechorobynie
pozwalałsobienażadnąprzyjemność.Tracącstalesiłyisłabnąc,popadłwreszcie
wciężkąniemoc.Ichoćlekarzemoglibylijejzaradzićśrodkamimedycznymi,
[ponieważ]Bolesławodsuwałodsiebiewszystkielekarstwa,chorobazaczęłasię
24
