Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Narzucasięwtychokolicznościachpytanie:dlaczegozgeografią
jesttakźle,skorojesttakdobrze?Skądbiorąsięlicznewypowie-
dzio„metodologicznejsłabościgeografii”,ojejniekończącymsię
kryzysie,ozagrożeniachwynikającychzzawłaszczaniatradycyj-
nychpólbadawczychgeografiiprzezinnenauki,ojej„nadmier-
nejspecjalizacji”i„dezintegracji”,owypieraniuzprogramów
kształceniaogólnego,ojejznikomejstosowalności,ogeneralnym
regresiejejwpływunaświadomośćspołeczną?
Radykalneróżnicewpostrzeganiugeografiiijejpozycjiprzez
jejtwórcóworazużytkownikówsprawiają,żepojawiasiępoważna
wątpliwość,czyabywszyscymówiąotymsamym?Czynaukow-
cypiszącyoprzejawachdekadencjiwgeografiimająnamyślitę
samądziedzinę,którejegzotykaimalowniczośćwciążprzyciąga-
jązainteresowaniamilionów?Szukającwłaściwejodpowiedzina
takpostawionepytanie,należypodkreślićnietylkoto,żegeografia
jakonaukabardzooddaliłasięodpotocznejwiedzygeograficznej.
Okazujesiębowiem,żegeografiawspółczesnawniewielkimtylko
stopniuprzypominaklasycznąjejpostać,któradziękipopularnej
literaturze,aczęściowotakżezasprawąsystemuedukacjiutrwa-
liłasięwzbiorowejpamięcispołeczeństwa.Sprzeczność,która
początkowoujawniłasięmiędzynaukowąwizjągeografiiajejpo-
pularnymodpowiednikiem,przeniesionazostaławtensposóbna
terenfilozofiiihistoriimyśligeograficznej.Polegaonawistocie
nadalekoidącychróżnicachmiędzypodstawamifilozoficznymi
geografiiwklasycznymokresiejejrozwoju*akoncepcjamidomi-
nującymiwgeografiiwspółczesnej.
Napodstawieanalizyporównawczejzawartościpodręczników
akademickichiszkolnych,atakżetreściiformypracgeogra-
ficznychpublikowanychwnaukowychczasopismachwokresie
*Klasycznyokresrozwojugeografiitoczas,kiedyideetwórcówgeografii
nowożytnejbyłypowszechnieuważanezasłusznelubstanowiłypłaszczyznę
odniesieniadlanowoformułowanychkoncepcji.Wwiększościkrajówtrwał
ondopołowyXXwieku.WeFrancjizazakończenieokresuklasycznegouważa
sięprzełomowyrok1968,natomiastwPolscegeografiaklasycznazostała
oficjalnieodrzuconazewzględówideologicznychjużwpierwszychlatach
powojennych(konferencjametodologicznawGdańskuw1949roku).
–6–
