Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
58
CzęśćI.Wprowadzenie
żeSaracenaminazywanoczłonkówfederacjiplemiennejamūd(=Samud),
obejmującejkoczownikówzcentralnejipołudniowo-zachodniejArabii205lub
PtolemeuszowychSaracenów,wźródłachsyryjskichnazywanychayydyē206.
JamesMoretonWakeleyuważa,żesłowošrkt,mogłomiećznaczniebardziej
ograniczoneznaczenieniż„konfederacja”
,zbliżoneterminu„jednostkawoj-
skowa”imogłoniebyćwogóleterminemetnicznym207.Tymtłumaczyjego
zastosowaniewźnejstarożytnościdoopisaniafederacjiplemiennychzAra-
bii,którewalczyłyzimperium.Jednakrównocześniebadacztentwierdzi,że
nazwa„Saracenweszładorzymskiegoleksykonujakotermintechnicznydla
określeniakoczownikazpustyni208.
ZprzedstawionąpowyżejetymologiąniezgadzasięMikhailD.Bucharin,
negując,woparciuoanalizęfilologiczną,słusznośćwywodzeniaSarakenoiod
širkat209.PodobnąopinięwyraziłwtejsprawieM.C.AMacdonald,któryrównież
sądzi,żezšrkttrudnobyłobywywieśćgreckieSarakenoi210.Podkreślaponadto,
żewcytowanejinskrypcjiširkatprzełożonojakoethnos211izauważa,żenazwa
Sarakenoiniewystępowaławstarożytnychjęzykachsemickich,wprzeciwień-
stwiedoterminuayydyē212.
M.C.AMacdonaldpróbujeodnieśćinkryminowanytermindobardziejspe-
cyficznejniżplemięczykonfederacjagrupy-sugerujemianowicie,żemógłon
wtymprzypadkuoznaczaćoddziałwojskowy,złożonyzczłonkówdanegople-
mienia(takjakuPseudo-Hyginusaterminnatio)213.Wanalizowanejinskrypcji
mielibyśmyzatemwzmiankęooddzialewojska,noszącymnazwęTamud,wy-
M.C.A.Macdonald,OnSaracens...,s.5;J.M.Wakeley,TeTwoFalls...,s.76.Podobnie
zdajesięmyślećD.D.Grafton(„TeArabs”...,s.179),dopuszczającmożliwośćetymologiiod
šarika-związek.
205D.F.Graf,TeSaracensandtheDefence...,s.1-26;M.Д.Бухарин,Происхождение...,
s.14-15;D.F.Graf,M.OConnor,TeOriginoftheTerm...,s.52-66.PlemięSamudbyło
znanepodtymimieniemjużPtolemeuszowi,pojawialisięteżpodimieniemTamuduPliniusza
StarszegoiUraniosa.
206I.Shahid,Saracens...,s.27-28;R.G.Hoyland,ArabiaandArabs...,s.235,255;
M.C.A.Macdonald,OnSaracens...,s.2.
207J.M.Wakeley,TeTwoFalls...,s.76.PodobniesądziM.C.A.Macdonald,którego
zdaniemokreślenietowrzeczywistościodnosiłosiępoprostudonumerusauxiliaresarmiirzym-
skiej,numerusTamoudenorum.
208J.M.Wakeley,TeTwoFalls...,s.75.
209M.Д.Бухарин,Происхождение...,s.58.
210M.C.A.Macdonald,OnSaracens...,s.7.
211TotonTamudenonethnos-zob.U
.Scharrer,TeProblemofNomadic...,s.259;
M.C.A.Macdonald,OnSaracens...,s.8.
212M.C.A.Macdonald,OnSaracens...,s.3.
213Pseudo-Hyginus,19;29;43.