Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
72
CzęśćII.Odziedziczonyobraz
sięwEgipcie3.Niestety,odkryciaSkylaksaznamytylkoztrzeciejręki.Korzystał
znichHekataeus,jońskigeograf,którystworzyłmapęświata.Jegopracarównież
zaginęła,alezostaławykorzystanapółwiekupóźniej,zwielomakrytycznymi
komentarzami,przezHerodota.SkylaksmiałprawdopodobniezesobąPersów,
którzymoglirozpoznaćCieśninęOrmuz,awięcraczejnieskręciłwZatokęPer-
ską,leczjąprzeciął.Następnieudałsięwzdłużwschodniegowybrzeżapółwyspu
Oman,podążyłpołudniowymwybrzeżemPółwyspuArabskiegoiostatecznie
skręciłnapółnocipopłynąłwzdłużMorzaCzerwonego,co,jaktwierdził,za-
jęłomudni404.Niestetyniewiemy,coSkylaksmyślałicowiedziałnatemat
PółwyspuArabskiego.Niemanawetpewności,żewogólebyłświadomjegoist-
nienia5.Wydajesięprawdopodobne,żenamapiesporządzonejprzezHerkateusa
„Arabia”ciągnęłasięodGazylubwschodniejDeltynapołudnie,międzyNilem
aMorzemCzerwonym,ażdooceanu.
RównieżHerodotniemiałjasnegowyobrażeniaoPółwyspieArabskim,Sy-
najuczyNegewie,dlategonieopisałzamieszkującychjeludówaniwHidżazie
(al-Ḥiżźz)aniwcentralnejipołudniowejArabii6.Myślał,żeἈράβIoGKόλπoG,czy-
linaszeMorzeCzerwone,znajdujesięznaczniedalejnawschód,niżjestwrze-
czywistości,chociażdziękiSkylaksowizKariandyznałjegowymiary.Pisząc,
iż„Arabiajestnajbardziejwysuniętanapołudniezewszystkichzamieszkałych
krajów”Herodotmógłkorzystaćzinformacjikogoś,ktoznałpołudniowo-za-
chodniączęśćpółwyspu.JednakMichaelC.A.Macdonaldsądzi,żeinformato-
rzyHerodotapochodzilizpółnocypółwyspu,anawetzewschodniegoEgiptu,
bowiemżadenMinejczykczySabejczyksamnienazwałbysię„Arabem”7.Badacz
wskazuje,żewonnościkupowanoodpośredników,kupcówzpółnocnychkrajów
arabskichiznimikojarzonokupowaneprodukty.Dlategokadzidło(λ(βIVoG/
λIβIVωTόG)określanopotoczniejakoἌρIψἀTvόG’8.
PierwszepróbypoznaniaArabiiwVw.p.n.e.wniewielkimstopniuprzyczy-
niłysiędoposzerzeniawiedzygeograficznejGrekówotymregionie.Totłumaczy
pomyłkęDamastesa,wypomnianąmuprzezEratostenesa,apotemStrabona,że
ZatokaArabskatojezioro9.DoczasówAleksandraWielkiego(336-323p.n.e.)
3Herodot,IV
,44.
4Herodot,II,11;M.C.A.Macdonald,Arabians,Arabias,andtheGreeks,contact
andperceptions,[in:]idem,LiteracyandIdentityinPre-IslamicArabia,Farnham2009,V
,s.4.
5Herodot,IV
,38-39;M.C.A.Macdonald,Arabians,Arabias...,s.5.
6D.Asheri,A.Lloyd,A.Corcella,ACommentarytoHerodotusBooksI-IV,eds.
E.Murray,A.Moreno,Oxford2007,s.4-5.
7M.C.A.Macdonald,Arabians,Arabias...,s.6.
8J.U
.Powell,CollectaneaAlexandrina.ReliquiaeminoresPoetarumGraecorumAetatis
Ptolemaicae323-146A.C.,Oxford1925,141.11.
9Eratostenes,I,8,s.46[=Strabon,I,3.1-2].
