Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PoznawanieArabii.ŹródławiedzyGrekówiRzymianoregionie
73
półwysepprawieniebyłznanygreckiemuświatu,awysiłkiwceluzbadaniatego
regionubyłysporadyczne10.KiedyAleksanderwyruszałnawschód,wiedza
oArabiiopierałasięnaHekataeusie,zmodyfikowanymiposzerzonymprzezHe-
rodota.PółwysepArabskinadalbyłdlaniegoterraincognita.
Maszerującbeznapotkaniaoporuprzez„wybrzeżeArabii”ijejpółnocne
dystrykty,Macedończykuważałże„podbiłwiększączęśćArabii”11.Niebyłświa-
domy,żewrzeczywistościrozciągałasiędalekonawschódodNiluiobejmowała
większośćSynaju,NegewuiEdomu.GdymaszerowałspodArbeli,sądził,żema
polewejstronieArabię,znanązwonnychziół12.
DopieropopodbojuimperiumperskiegoAleksanderodkryłrozbieżnościmię-
dzyświadectwamigeografówawłasnymiobserwacjami.Musiałojednakupłynąć
niecoczasu,byuświadomiłsobiekoniecznośćzweryfikowaniadawnychświadectw.
Czynnikiem,którywpłynąłnajegodecyzjebyłyzapewneopowieściobogactwach
Arabii(pachnidłach,przyprawach,drogichkamieniachitp.),któredocierałyna
dwórmacedoński13.Aleksander,zaintrygowanynimi,postanowiłsprawdzićich
wiarygodnośći,byćmoże,wybadać,czyniedałobysięwłączyćrodzącejjeziemido
imperium14.Podjęteprzezniegodziałaniaspowodowały,żewźródłachpojawiłysię
informacje,pragnąłpodbićPółwysepArabski,anawet,żetozrobił15.
W325r.p.n.e.Aleksanderwysłałflotępodwodząjednegozeswoichto-
warzyszy,pochodzącegozKretyNearcha,wceluzbadaniawybrzeżamiędzy
Indusemi„Persją”16.WyruszywszyznadrzekiHydaspesKreteńczykprzepłynął
trasęodIndiidoujściaEufratuinastępniepopłynąłwgóręrzeki.Jednymzbar-
dzoznaczącychmomentówjegopodróżybyłapierwszaobserwacjaPółwyspu
Omańskiego(Musandam).Ci,którzyznalikraj,powiedzielimu,żetencypel
należydoArabii17,atakżeżetostąd„Asyryjczycy[tj.mieszkańcyMezopotamii]
importowalicynamoniinneprzyprawy18.Byćmożewotoczeniukrólapojawiło
sięwówczasprzypuszczenie,żetodrugastronaArabii.
10Herodot,4,44.
11Arrian,Anabazis,III,1.2.
12KwintusRufus,V
,1.2.WtrakciemarszuprzemierzałobszarMiędzyrzecza.
13Plutarch,Żywoty,XVII,Alexander,24.4-5;Plutarch,Powiedzenia,179e-f
(=Alexander,4)(pozdobyciukrainyprodukującejkadzidło,wysłałtalentwonnościswemuwy-
chowawcy,którykiedyśkrytykowałgozarozrzutność).
14Arrian,Anabazis,VII,20.1-8;D.Potts,TeArabianGulfinAntiquity,vol.II,Ox-
ford1990,s.2-3.
15Pliniusz,XII,62.
16Arrian,Indica,XX,1,XXXII,10-11;M.C.A.Macdonald,Arabians,Arabias...,
s.11-12.
17Arrian,Indica,XXXI,6-7.
18Arrian,Indica,XXXII,7.