Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PoznawanieArabii.ŹródławiedzyGrekówiRzymianoregionie
77
zarównoprzezDiodoraiStrabona,jakiwIXw.przezFocjuszawjegoBibliotece47.
Aristonzidentyfikowałróżneludynazachodnimwybrzeżupółwyspu.Choćdo-
brzezdawałsobiesprawęzistnieniaZatokiAilanickiej(ob.Akaba),uważałzachod-
niewybrzeżeSynajuzaczęśćArabii,cosugeruje,żewjegoczasachzamieszkiwalije
„Arabowie”48.WpobliżupołudniowegokrańcaSynajuAristonzlokalizowałpunkt,
doktóregomieszkańcyGerryiMinejczycyprzywozilikadzidłoiinnearomatyczne
produktyzterytorium,którewedługAgatarchidesaGrecynazywaliGórnąArabią.
MichaelC.A.Macdonaldzwracauwagę,żenamapachwstarożytnościpołudnie
znajdowałosięzwyklenagórze49,cotłumaczypowyższeokreślenie.
MimopostępówwposzerzaniuhoryzontówgeograficznychGreków,ze-
wnętrznewybrzeżePółwyspuArabskiegobyłoimprawdopodobnienieznanedo
końcaIIw.p.n.e.50DotyczytowszczególnościpołudniowychwybrzeżyArabii
międzydwiemazatokami.JednakjużwczasachEratostenesaistniałyinformacje
wykraczającepozaujścieMorzaCzerwonego.PodawałjenaprzykładTymoste-
neszRodos,cytowanyprzezPliniusza51,któregodziełoznałtakżeEratostenes52.
SytuacjazmieniłasiędopierowczasachAugustaktórychciałmiećzaktualizowa-
nyidokładnytraktatopołudniowymkrańcuzamieszkanegoświata53.Odpowiedzią
natozapotrzebowaniemogłybyłbadaniaJubyII,władcyMauretanii,przeprowa-
dzonebyćmożezmyśląoplanowanejwyprawienatenterenGajuszaCezara,wnu-
kaAugusta.IchwynikiembyłtraktatpoświęconyArabii,wktórymopisanezostały
zarównowybrzeżapółwyspujakitrasyżeglowneodAfrykiZachodniejpoIndie54.
Chociażdomyślanosię,żeistniejepołączeniemorskiemiędzybasenem
MorzaŚródziemnego,EgiptemiIndiami,zostałotoostatecznieudowodnione
dopierodziękipodróżomEudoksosazKyzikos,któryprzybyłnadwórPtoleme-
uszaVIIIistałsięjegodoradcąwsprawachgeografii55.OdwiedziłteżMauretanię
zatem,mimoiżdzieliłoichok.80lat,Jubamógłznaćszczegółyjegopodróży56.
47Zob.J.Retsö,TeArabsinAntiquity...,s.295;M.C.A.Macdonald,Arabians,Ara-
bias...,s.17.NatematBerenikezob.S.E.Sidebotham,BerenikeandtheAncientMaritime
SpiceRoute,Berkeley2011.
48Agatharchides,87a(=Diodor,III,42.5).
49M.C.A.Macdonald,Arabians,Arabias...,s.17.
50D.W.Roller,TeWorldofJubaIIandKleopatraSelene,London2003,s.231-232.
51Pliniusz,VI,36,198.
52Powoływałsięnajegowyliczenia(Eratostenes,III,97;Pliniusz,VI,33,163).
53E.Cary,E.H.Warmington,TeAncientExplorers,Baltimore1963,s.73-87.
54Zob.aneksBazaźródłowa.
55Strabon(II,3.4-6),któryzaczerpnąłtedaneodPoseidoniosazApamei.Podróż
EudoksosaodnotowaliPomponiusMela(III,9.90)iPliniusz(II,67.169).Zob.
D.W.Roller,TeWorldofJubaII...,s.228-229;I.G.Kidd,Posidonius,t.II.TeCommen-
tary,Cambridge1985,s.240-257.
56D.W.Roller,TeWorldofJubaII...,s.230.
