Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
CzęśćI-Język-Społeczeństwo
cytadela,dokument,idolka,internat,karate,kinkiet,kolarzówka,kometa,kombinezon,
kontynent,kroplówka,kryzys,laser,mazak,nagana,opinia,parking,planeta,plansza,
szybowiec,zagranica,żywność-nieobecnewsłownikuz1976r.Wśródnazwpokar-
mówwystępują:chrupka,esencja(herbaciana),gofr,marcepan,mirinda,pepsi,szam-
pan,atakże(za:Cygal-Krupa,Choińska2006)chipsy,cola,hamburger,hotdog,kiwi,
spagetti,sprite,surówka.Licznewyrazypotoczneiwulgarne:bajzel,ciuch,czarnuch,
dupa,dupka,dycha(10zł),dziewucha,fujara,gnojek,gówniara,gówno,kibel,kurwa,
łach,mordaorazczasowniki:pierdolić,spieprzyć.Ztymzjawiskiemwiążesiępewna
brutalizacjawypowiedzi,np.:nWies,kulwa(!),jakietobyłofajne(3,2)”
,nO,kurde
(4,1)”
,nSzlagbytotrafł(4,6)”
,nCholera,nietrzaskaj(5,5)”
,nZarazdostanieszwpysk
(6)”(za:Zgółkowa1986).Wypowiedzidzieckamającharakterintencjonarny:coś
oznaczająiwyrażają(Porayski-Pomsta1990).Wprzypadkucytowanychprzykładów
tozpewnościąpowtórzeniazachowańprzejmowanychoddorosłych.Dotakich
wyrażeńekspresywnychdzieckomożesięłatwoprzyzwyczaić.
Słownictwookreślającecechyludzi(Synowiec1985)tonajczęściejprzymiot-
nikilubimiesłowyprzymiotnikowe,np.posłuszny,pracowity,sprytny,kłótliwy,
opanowany,tchórzliwy,współczujący.Wtejfunkcjiwystępująteżrzeczowniki,np.
odwaga,dobroć,pracowitość,ananas,gapa,wół(roboczy)-wznaczeniuprzeno-
śnym-orazskupieniawyrazów,np.pogodaducha,silnawola,talentmuzyczny,
zadzieraćnosa.Dosadniejcharakteryzująsłowaaugmentatywnezakończonena
-uch-al,np.grzeczniuch,niegrzeczniuch,obżarciuch,uparciuch,wstręciuch,brzydal
-niepotwierdzonewsłownikuz1976r.
Charakterystycznącechąsłownictwadziecięcegowyrazyzdrobniałe.Służąone
nietylkodonazywaniarzeczymałych,lecztakżeświadcząostosunkuemocjonalnym
dojęzyka.Przybliżająmałemudzieckuotaczającyjewielkiświat.Autko,karabinek,
piłeczkatonietylkomałezabawki,aleczęstoulubione.Osobowośćnadawcyuze-
wnętrzniasięwjegowypowiedziach.Morfemysłowotwórcze,tworzącedeminutiva
lubaugmentativa,wiążąsięzekspresywnościąjęzyka(Grabias1981).
Jakijeststosunekdozdrobnień,spieszczeńwspółczesnychmilusińskich?
Wodpowiedziporównanowyrazyzdrobniałenaliteręnk”zindeksusłówdziecię-
cych(Zgółkowa1990)zichodpowiednikamiwsłownikuautorkiz1976r.Obok
tychsamychwyrazówwobuporównywanychpracachwystępująróżne:windek-
siesłówdziecięcych(Zgółkowa1990)24innezdrobnienia:kaptureczek,kartonik,
kawka(od„kawa”),kibelek,kiecuchna(wyrazgwarowy),kieszonka,kijaszek,kijeczek,
kitka,klamerka,klapka,klocek,kolacyjka,kolorek,koreczek,koroneczka,kozaczek,
krasnalek,krawczyk,krzaczek,kucyk,kundelek,kuzyneczka,kwadracik.Dwukrotnie
więcejdeminutivów-bo55-znajdujesięwmaterialeporównywanym(wsłowniku
z1976r.).to:kaczusia,kafaniczek,kafanik,kałużka,kanapka,kangurek,kan-
gurzątko,kapcik,kapcioszek,kapeczka,kapelusik,kapenieczka,kapturek,kapustka,
kapuśniaczek,karabinek,karetka,kasetka,kaszeczka,kasztankowy(odkasztanek),