Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
34
CzęśćI-Język-Społeczeństwo
OdmienneujęcieN
subprezentująpracepóźniejsze.WSłowotwórstwiewspół-
czesnegojęzykapolskiego(Grzegorczykowa,Puzynina1979,s.32)nazwywyko-
nawcówczynnościanalizowanesąprzyopisierzeczownikówmodyfikacyjnych
imutacyjnych.Wśródtychostatnichautorkiwyróżniająderywatyodczasow-
nikowe,doktórychnależąnazwysubiektówczynnościistanów,zkoleijako
odrzeczownikowekwalifikowanesąnazwysubiektów,wktórychformantpełni
funkcjęsubiektuprzyniewyrażonympredykacie:nazwyosóbodprzedmiotów
czynności(por.rybak),nazwynarzędziowe(por.nożownik),nazwyodmiejscowe
(por.poczciarz),nazwysposobowe(por.autostopowicz).
ZkoleiM.Walczak-Mikołajczykowa(Walczak-Mikołajczykowa2000)sto-
sujeterminagentywnenazwyosobowenaokreśleniederywatówdewerbalnych
idenominalnych,pełniącychfunkcjęsemantycznąprzedmiotowąipołączonych
wspólnymznaczeniemstrukturalnymCten,ktowykonujeczynnośćlubwykonuje
obiektczynności)(Walczak-Mikołajczykowa2000,s.14).
WGwjp-2funkcjonujeterminnazwysubiektówczynności,procesówistanów,
określającynazwywykonawcówczynności(por.mówca,śpiewak,zbieracz,żywi-
ciel),nazwynosicieliprocesów(osobowe,por.zmarzluch,inieosobowe,por.
porost)oraznazwynosicielistanówirelacji(osobowe,por.znawca,inieoso-
bowe,por.stojak).Wśródnazwwykonawcówczynnościprzeważająderywaty
osobowe,odnoszącesięwwiększościdoindywiduów(por.obrońca,radca,
zarządca),jedynienielicznemogąmiećtakżeznaczeniekolektywne,zbiorowe
(por.radaCci,którzyradzą),obsługaCci,którzyobsługują),zarządCci,którzy
zarządzają)).Nazwysubiektówczynnościpozostająwzwiązkusemantycznym
zmotywującymijeczasownikami,alewieleznichodnosisięjedyniedojednego
zwieluznaczeńpodstawy,por.wydawcaodwydaćCdrukować,publikować),anie
naprzykładCujawnić,zdradzić),podobniewyznawcaodwyznawać(poglądy,
przekonania),aniewyznawać(grzechy).Nazwynosicieliprocesówistanów(por.
ozdrowieniec,śpioch)należątudoformacjinieagentywnych,oniskiejfrekwencji,
couwarunkowanejesttym,żenwśródpodstawowychczasownikówtaklasase-
mantycznajestmałoliczna,aponadtoodwieluczasownikówstanowychnazwy
subiektówwogóleniepowstają,naprzykładod»siedzieć«,»leżeć«,»wisieć«”
(Gwjp-2,s.399).
Odrębnągrupęstanowiąmutacyjnederywatyodrzeczownikowe,określane
jakonazwysubiektówprzyniewyrażonympredykacie,obejmującenazwyodo-
biektowe(por.gazeciarz,kominiarz),odrezultatywne(por.koszykarz,portre-
ciarz),odnarzędziowe(por.kataryniarz,taczkarz),odmateriałowe(por.blacharz,
złotnik)orazodmiejscowe(por.bibliotekarz,poczciarz),przyczymteostatnie
mogąmiećcharakternieagentywnywprzypadku,gdywskazująnienawyko-
nawcówczynności,anamiejsceprzebywanialubzamieszkania(por.góral,
