Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
AnnaKrakowiak-Socjolekthipicznyjakoprzykładprofesjolektu
75
koń
),dyszelCdługikońoprostejszyi)
,świrCkońtrudnydoprowadzenia)
,wariatCts.
)
,
szajbusCts.
)
,trupCkońbardzosłabyjakozawodnik)
,łachCts.
)
,ostatniłachCts.
)
,destrukt
Ckońbardzosłabyjakozawodnik)
,śmiećCkońbardzosłabyjakozawodnik)
,końjak
lalkaCkońładny,foremny,prawidłowozbudowany)
,smacznyCładnykoń)
,torbaCgruba
klacz)
,betoniaraCts)
.
Kolejnąkategoriąsocjolektalnąjesttajność,czylimożliwośćkodowania
informacji,abybyładostępnatylkowybranymodbiorcom.Posiadająjąwszystkie
socjolekty,jednakposzczególneodmianyjęzykamająróżnystopieńtajności,wnie
-
którychjestonaniezamierzona,np.wmyśliwskim,lekarskim,natomiastwśrodo-
wiskachzamkniętychpojawiasięcelowo,m.in.wjęzykuzłodziejskim,więziennym.
Leksykagrupodziałalnościprzestępczejściślewiążesięzesferązawodowątych
środowisk,ponieważdotyczygłównierodzajówprzestępstw,ichwykonawców,
ofiar.Wsocjolekciehipicznym,jeśliwogólemożnauznaćtenwyrazzatajny,poja-
wiasiętermingrępisz,któryoznaczacechękonia(oczywiścienieistniejącą),azostał
utworzonypoto,abywprowadzaćwbłądmłodychadeptówsztukijeździeckiej.
Inneterminyhipicznerównieżmogąbyćniezrozumiałedlaosóbniezwiązanych
ześrodowiskiemhipicznym,alejesttotajnośćniezamierzona,np.werkowanie
Ckorektakopyta,abydopasowaćjedopodkowy)
,cofniętyCkońmającywygiętydo
tyłunadgarstek)
,francuzCkońmającyfrancuską(rozbieżną)postawęnógprzednich)
,
cybatyCkońmającykłąbwyżejleżącyniżzad)
,przebudowanyCkońmającyzadwyżej
niżkłąb)
,końdobrzezwiązanyCkońmającylędźwiedobrzewysklepione,krótkie
iszerokie)
,miećbukietCokoniuczystejkrwiarabskiej:harmonijniezbudowany,
zachowującyproporcjecharakterystycznedlaswojejrasy)
,zajeżdżonyCkońułożony
dojazdy,ujeżdżony)
,jezdnyCkońakceptującysygnałyodjeźdźca)
,przepuszczalny
Ckońzdolnydoprzyjmowaniapomocy,reagującynanaukę)
,caplowanieCdrobie-
niewstępie)
,trymowanieCprzerywaniegrzywylubogona)
,spódCkończynykonia)
.
ZewzględunakryteriumtajnościS.Grabias(1997,s.158)dzielisocjolektyna
intencjonalnietajne,wtymtakie,którychtajnośćwynikazpotrzebzawodowej
działalnościczłonkówgrupy(np.żargonyprzestępcze)isłużyzabawie(tajnyjęzyk
dzieci).Drugagrupatosocjolektyintencjonalniejawne,doktórychzaliczateosze-
rokiejkomunikatywności(np.slangimłodzieżowe)iowąskiejkomunikatywności
(zawodoweodmianyjęzyka,np.łowiecki,flisacki).
Uwzględniającopisanewyżejtrzykategorie:zawodowość,ekspresywnośćitaj-
ność,S.Grabias(1997,s.159)przedstawianastępującąklasyfikacjęsocjolektów:
l.Socjolektyoprymarnejfunkcjiprofesjonalno-komunikatywnej:
a)językizawodowe-profesjolekty(łowiecki,marynarski,żołnierski)-odmiany
ocharakterzejawnym,wktórychdobórśrodkówjęzykowychpodporządkowany
jestsprawnemuiścisłemuprzekazywaniumyśli;
b)żargony(ochweśnicki,złodziejski,więzienny)-intencjonalnietajneodmiany
języka,wktórychśrodkijęzykowepodporządkowanesątakiemukodowaniuinfor-
macji,abybyładostępnatylkodlaosóbwybranych.
