Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Językkaszubskiwtekstachnaukowych
21
Jednązpodstawowychcechjęzykatekstównaukowych,czylistylunaukowego,
jestwystępowanieidużafrekwencjaterminów,tj.jednostekleksykalnychodno-
szącychsiędopojęćspecjalistycznych,wtymwypadkudotyczącychkomunikacji
językowejwzakresienaukiwogólelubróżnychjejdziedzin.Wliteraturzenauko-
wejmówisięotakichwłaściwościachterminów,jakścisłość,systemowośćiogra-
niczoność.Jednocześniewskazujesię,żeterminymogąbyćścisłe(nczyste”),aleteż
wieloznaczneinieostre,żegranicamiędzynimiasłownictwemniespecjalistycz-
nymmożeniebyćwyraźna.Dlauniknięciakomunikacyjnejniejasnościpowinny
byćwtakichwypadkachwykorzystywaneśrodkisystemoweikontekstowe,jakimi
językdysponuje8.Jakocechęcharakterystycznąleksykitekstównaukowychwjęzy-
kupolskimwymieniasięopróczterminologicznościabstrakcyjnośćiinternacjona-
lizację-nasyceniezapożyczeniami(wtymwyrazamibudowanymiwspółcześnie
zmorfemówgrecko-łacińskich),któresąterminamiużywanymiwwielujęzykach,
np.ekologia9.
Wwypadkujęzykamałego,językaliterackiegonnadorobku”
,jakkaszubski,
wzakresieterminologiinietylechodziotworzenienowychwyrazówczystruk-
tursłowotwórczych,dlanazwanianiminowychpojęć,ileoużycietakichwyrazów,
któreuwidaczniałybycechę(leksykalną,semantyczną,gramatyczną)kaszubskości,
odróżniałyleksykalnąwarstwęjęzyka(stylu)naukowegotekstówkaszubskichod
słownictwaspecjalistycznego(tj.głównieodpowiednichterminów)używanego
wbliskospokrewnionym,prestiżowymjęzykupolskim,będącymśrodkiemkomu-
nikacjijęzykowejbilingwalnychautorówitłumaczykaszubskich.Wpraktyceto
rozróżnianiesłownictwajestrealizowanewróżnysposób.
Odmianadydaktycznatekstównaukowych-terminologia
WpolitycejęzykowejintelektualnychśrodowiskKaszubównaprzełomieXX
iXXIwiekudużeznaczeniedlaodrodzeniajęzykakaszubskiegopoprzezdoskona-
lenieipropagowaniejegopostaciliterackiej(standardowej)miałowprowadzenie
jegonauczaniapoprzezróżnekanałytransmisji:szkoły,kształcenienauczycieli,lek-
toratuniwersytecki,kursy,lekcjenadawanewlokalnymradiuitelewizji,podręcz-
niki,fachowoisystematycznieopracowywanawkładkadydaktyczna(Najóùczba)
zamieszczanaod2001rokuwmiesięcznikunPomerania”
.Zagadnienienauczania
kaszubszczyzny,tekstówdydaktycznychikształtowaniaterminówprzedstawili
8TenpostulatzaS.Gajdą,op.cit.
9Ibidem;S.Gajda,Współczesnapolszczyznanaukowa.Językczyżargon?,Opole1990;M.
Rachwałowa,Słownictwotekstównaukowych,Wrocław1986.
