Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.Stosunekjęzykadoinnychrodzajówznaków
17
oinnymstaniejegoorganizmu.Symptomytetworząwięcwjejumyślepewien
kodjednostronny,gdyżnieistniejeonjeszczewumyśledziecka.
Sytuacjazmieniasię,gdydziecko,postępującwrozwojunaprzełomie
pierwszegoidrugiegorokużycia,spostrzega,żejegokrzykiwywierająwpływna
otoczenie.Wówczaszaczynawydawaćjecelowo,bywywrzećpożądanywpływ
nazachowaniesięmatkiiinnychosób.Sątojużapele,którezaczynająod-
grywaćcorazwiększąrolęwmowiedzieckaobokdawnychsymptomów,które
oczywiściepozostają.Itakzdarzasię,żedzieckoupadnie,alewtymmomencie
niezapłacze,leczoglądasięwokoło,czywpobliżuniemakogośzeznanychmu
osób,idopierospostrzegłszykogośtakiegowybuchagwałtownympłaczem,
któryoczywiściejestapelemopomoczwróconymdookreślonejosoby.Maona
zmienićswezachowanie:przybiecipodnieśćdziecko.Takieapeletworząjuż
koddwustronny:unadawcy(udziecka)iuodbiorców(uosóbzjegootocze-
nia).Sąonewyspecjalizowane,tj.wyodrębnionezcałościreakcjiorganizmu,
celowonadawaneikontrolowaneprzezdziecko,którenadajeje,kiedychce
ijakchce,awięcsamojemusiodbierać.
Przykońcudrugiegorokużycianastępujewrozwojunormalnegodziecka
nowyzwrot.Zaczynaonopojmowaćfunkcjęsemantycznąmowy,spostrzega,że
pewneelementymowyodpowiadająokreślonymzjawiskomotaczającegoje
świata.Pierwsząmetodątworzeniaznakówsemantycznych,jakądzieckopoj-
muje,jestmetodanaśladowania.Dzieckonaśladujeruchamisweotoczenie,aw
obrębieogółuruchównaśladowczychwystępująrównieżruchyjegoaparatu
mowy,codoprowadzadopowstaniadźwiękonaśladowczychobrazówakustycz-
nych,czylionomatopei.Dzieckonaśladujedźwiękiwydawaneprzezdorosłych
igłosyzwierząt,awtychdźwiękowychobrazachwystępujejużpewna,choć
jeszczebardzonieokreślona,funkcjasemantyczna.
Dalszadrogarozwojuidziewkierunkuopanowaniaprzezdzieckoznaków
semantycznych,arbitralnych,wktórychzwiązekmiędzyformądźwiękową
aobiektywnątreściąniepoleganapodobieństwiewynikającymznaśladow-
nictwa,lecznaskojarzeniu,któredokonałosięwpewnymokreślonymmo-
mencieczasu.Pierwszeskojarzeniategotypudokonująsięjeszczeniezależnie
odtradycjispołecznej.Przywydawaniuprzezdzieckopierwszychdźwięków
dużąrolęodgrywazwarciewargsilniewyrobionychprzyssaniu.Tądrogą
powstająkompleksyzłożonezpowtarzającychsięnapoczątkusylabgłosek
wargowychtypumama,papa,baba.Tekompleksy,będącepierwotnietylko
symptomami,anastępnieapelamiopomoc,jedzenieitd.,otrzymująwdalszym
etapierozwojudzieckafunkcjęsemantyczną,jakotymbyłamowapoprzednio.
Dzieckokojarzyjezosobami,którenajczęściejwidzi,zmatkąiojcem.Później
wrozwojudzieckawystępującedźwiękikojarzyonozosobamiswegodalszego
otoczenia,jakniania,teta,zczegociotaiciotka.Wszystkietekompleksydźwię-
kowesąnatymetapieelementamisystemujednoklasowego,niemożemy
więcichporównywaćanizwyrazami,anizezdaniamijęzykadorosłych.Tworzą
