Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wśródobrońcówlogikimodalnejzkwantyfikatorami,jakiwśródjej
przeciwników.
Uważam,żepodpewnymwzględemcałytenwywódtraktuje
metaforęświatówmożliwychowielezapoważnie.Totak,jakgdyby
„światmożliwy”byłczymśwrodzajuobcegokrajulubodległej
planety,gdzieśtamsięznajdującej.Jakgdybyśmyniewyraźnie
widzieliprzezteleskoprozmaitepostacienatejodległejplanecie.Jeśli
weźmiesiętowyobrażeniedosłownie,tofaktyczniepoglądLewisa
wydajesięnajbardziejrozsądny.Nikt,ktoznajdujesiędalekostąd,
nainnejplanecie,niemożebyćściśleidentycznyzkimś,ktojesttutaj.
Alenawetjeślimamyjakieścudownemetodyprzemieszczaniajednej
itejsamejosobymiędzyplanetami,towrzeczywistościpotrzebne
sąnamjakieśepistemologicznekryteriaidentyczności,pozwalające
stwierdzić,czyktośnatejodległejplaneciejesttąsamąosobącoktoś
tutaj.
Wydajemisię,żewszystkotopolegananiefortunnymujęciu
sprawy.Jesttowistocierzeczypogląd,żesytuacjekontrfaktyczne
musząbyćopisywaneczystojakościowo.Takwięcniemożemy
naprzykładpowiedzieć:„GdybytylkoNixondałodpowiedniąłapówkę
senatorowiX,totenprzeforsowałbyCarswella”[71],ponieważ
wypowiedźtaodnosisiędopewnychludzi,NixonaiCarswella,
imówi,cobyłobyonichprawdziwewsytuacjikontrfaktycznej.
Musimyzamiasttegopowiedzieć:„Gdybyczłowiek,którymataką
atakąlinięwłosówitakieatakiepoglądypolityczne,dałłapówkę
człowiekowibędącemusenatoremimającemutakieatakieinnecechy,
wówczasczłowiekbędącysędziąnaPołudniuimającywieleinnych
cechprzypominającychCarswellazostałbyzatwierdzony”.Innymi
słowymusimyopisaćsytuacjękontrfaktycznączystojakościowo
inastępniepostawićpytanie:„Uwzględniającto,żesytuacjatazawiera
ludzilubrzeczyotakichatakichcechach,któryztychludzijest
Nixonem(lubjegoodpowiednikiem),któryjestCarswellemitak
dalej?”.Wydajemisiętobłędne.Ktomiałbynaspowstrzymaćprzed
powiedzeniem:„NixonmógłbyprzeforsowaćCarswella,gdybyzrobił
pewnerzeczy”?MówimyoNixonieipytamy,co–wpewnych
sytuacjachkontrfaktycznych–byłobyonimprawdziwe.Możemy
powiedzieć,żegdybyNixonzrobiłtoato,toprzegrałbywybory
zHumphreyem.Ci,zktórymisięniezgadzam,utrzymywaliby:
„Zgoda,alejakstwierdzisz,czyczłowiek,októrymmówisz,jest
