Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Art.7
Księgapierwsza.Częśćogólna
4.Terminndomniemanieprawne”jestwieloznacznywjęzykuprawnymiprawniczym.Wpierwszymzna-
czeniudomniemanieprawnewystępujejakoregułałączącadwieklasyfaktów.Wprzypadkuustalenia
przezsądfaktupierwszego(podstawydomniemania)każeprzyjąćzaustalonykolejnyfakt(wniosek
domniemania)
104
.Nakazzwiązaniasądudomniemaniemustanowionymprzezprawojestjednakosłabio-
ny,ponieważart.234k.p.c.dopuszczaobaleniedomniemania,ilekroćustawategoniewyłącza.Przepis
art.7k.c.należydodrugiegorodzajudomniemańprawnych,wktórychniedasięwyróżnićpodstawy
iwnioskudomniemania.Funkcjategodomniemaniapoleganazmianierozkładuciężarudowoduustalone-
goprzezogólnereguły.Przepisart.7przenosinadrugąstronęprocesowąciężarudowodnieniazłejwiary.
Tegorodzajudomniemanianazywanesąprawdamitymczasowymi
105
.
5.Zwrotndomniemywasię”nagruncieart.7należyrozumiećwtensposób,żebezprzeprowadzaniajakie-
gokolwiekpostępowanianatęokoliczność(bezdowodu)przyjmujesięistnieniedobrejwiary
106
.Jakpod-
kreślono,domniemaniedobrejwiarymożebyćjednakobalone,skoroart.7niewyłączatejmożliwości.
Obaleniemożenastąpićjedyniewykazaniemzłejwiarydowodemprzeciwieństwa,niewystarczypodanie
wwątpliwośćkwestiidziałaniaosobywdobrejwierze.Natomiastwraziewątpliwości,czynapodstawie
przeprowadzonegodowodumożnawyprowadzićwniosekodziałaniuwzłejwierze,sądpowinienpoprze-
staćnaustaleniuwynikającymzdomniemania,tj.ustaleniudobrejwiary
107
.
6.WedługSąduNajwyższegonmożebyćono[domniemaniedobrejwiary-przyp.aut.]dopieroobalone
przezwykazanie,żestanfaktycznyjestinny,niżdomniemanienakazujeuznawać,azatemniezbędnebyło
przeprowadzeniedowoduprzeciwieństwa.Podaniewwątpliwośćstanudobrejwiaryniepozwalajeszcze
nawetsądowinadokonanieustaleniainnego,niżnakazanedomniemaniemustaleniedobrejwiary.Do-
mniemaniezawartewart.7nakazujezatemrozstrzygnąćnakorzyśćdobrejwiarysytuację,gdyzgroma-
dzonyiprawidłowoocenionymateriałdowodowyniewystarczadousunięcianiepewności,cododobrej
lubzłejwiary”
108
.
7.Dobrawiarawznaczeniusubiektywnymujmowanajestjakostanświadomości,awięcwewnętrzne
przekonaniedanegopodmiotuoprawieprzysługującymlubnienaruszaniuprawinnychosób.Ponie-
ważstantenmożebyćtrudnydowykazania,proponujesięwłączeniedotreścitegopojęciaelemen-
tówpozwalającychnajegozewnętrzną,obiektywnąocenę
109
.Tymelementemjestusprawiedliwienie
wkonkretnychokolicznościachżywionegoprzezpodmiotprzeświadczeniaonastąpieniuskutkupraw-
nego
110
.
8.Wedługpoglądujudykaturynwzłejwierzejestten,ktopowołującsięnaprzysługującemuprawo,wie,
żeprawotomunieprzysługuje,alboteżten,ktowprawdzieniemaświadomościcodonieprzysługiwania
muokreślonegoprawa,jednakżejegoniewiedzaniejestusprawiedliwionawświetleokolicznościdanej
sprawy.Tymsamymdobrąwiaręwyłączazarównopozytywnawiedzaobrakuprzysługującegoprawa,jak
ibraktakiejwiedzywynikającyzbrakunależytejstaranności,awięcniedbalstwa”
111
.
104
Por.T.Gizbert-Studnicki,Znaczenieterminu„domniemanieprawne”wjęzykuprawnymiprawniczym,RPEiS1974/1,s.101-102.
105
T.Gizbert-Studnicki,Znaczenie…,s.107.
106
J.Nowacki,Domniemaniaprawne,Katowice1976,s.24.
107
B.Janiszewska,Koncepcjedobrejwiarywprzepisachprawarzeczowego.Zasiedzenienieruchomości,roszczenieowykupgruntu,
Warszawa2005,s.72.
108
Por.wyrokSNz15.02.2017r.,IICSK157/16,LEXnr2254784.
109
B.Janiszewska,Koncepcjedobrejwiary…,s.11.
110
B.Janiszewska,Koncepcjedobrejwiary…,s.14.
111
WyrokSNz24.02.2021r.,IIICSKP34/21.
28
BartoszSzolc-Nartowski
