Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
czyznywstępująwkontaktzgwaramiPolesia[ЛГ1969,mapanr73],gwary
dorzeczygórnegoNiemnaiWilii-zgwaramirejonówMińszczyznyipółnoc-
no-zachodnichrejonówHomelszczyzny[ЛГ1969,mapanr77-78],gwary
okolicBrasławia-zgwaramiPołocczyzny[ЛГ1969,mapanr74].Przewaga
tegosłownikanadwcześniejopublikowanymisłownikamiregionalnymitłu-
maczysięswoimznaczniewiększymzasięgiemterytorialnym,wjegoskład
wchodząbowiemzachodnieareałygłównychgwarbiałoruskich:północno-
-wschodniego,południowo-zachodniego,gwaryśrodkowobiałoruskie,atak-
że-częściowo-grupagwarzachodniopoleskich.Oprócztegodosłownika
włączonorównieżleksykębiałoruskąpochodzącązpogranicznychrejonów
Litwy(trockiego,wareńskiego,wileńskiego,ignalińskiego,solecznickie-
goiświęciańskiego),Łotwy(dyneburskiego,krasławskiego,ludzeńskiego)
iPolski(miejscowościwojewództwabiałostockiego:Gródek,Miachałowo,
Sokółka,Babice,Krynki,Czyże,Narewka,Wasilkowo,CzarnaBiałostocka;
województwasuwalskiego:gminaLipsk).Materiałsłownikowy-poparty
przykładamizezgromadzonegomateriałupodczaseksploracjiterenowych
-obejmujeróżnewarstwyleksykalnezwiązanezżyciemczłowieka(np.zja-
wiskaprzyrodnicze,terminologiarolnicza,leksykadotyczącahodowlizwie-
rząt,polowania,wygląduczłowieka,ubraniaetc.)[Уступ1979:5-9].Słow-
nikten,byzacytowaćpolskichlingwistów,autorówDialektologiibiałoruskiej,
N.BarszczewskąiM.Jankowiaka,njestznakomitymźródłemgwarowejlek-
sykibiałoruskiej,pokazujejejfunkcjonowaniewewszystkichznaczeniach
iwariantachsłowotwórczych,atakżewskazujejęzyki,zktórychzostałaza-
pożyczona”[Barszczewska,Jankowiak2012:108].
Wymienionewyżejprace,najbardziejznaneinajistotniejszezpunk-
tuwidzeniarozwojudialektologiibiałoruskiej,dająpodstawę,bymówić
oprężnymdziałaniuprowadzonymwwieluośrodkachbiałorutenistycz-
nychnarzeczcharakterystykigwarbiałoruskich.Najważniejszymjednak
osiągnięciembyłostworzeniedialektologicznegoatlasujęzykabiałoruskie-
go[Дыялекталаг.чныатласбеларускаймовы(ДАБМ)1963],któryre-
prezentujesobą:nфундаментальнаел.нгвагеаграф.чнаедаследаванне
гаворак,тамуштотутяныраскрываюццадэталёва,у.хадз.нстве
.yпрасторавым(тэрытарыяльным)узаемаразмяшчэнн.”[Крыв.цк.
2003:134].Dialektologicznyatlasjęzykabiałoruskiegostanowizbiórmap
lingwistycznych,sporządzonynapodstawiezgromadzonychmateriałówdia-
lektologicznychz1027miejscowościróżnychregionówBiałorusi.Liczyon
338mapopatrzonychkomentarzem,wyjaśniającymrealizacjewybranego
zjawiskagramatycznego,fonetycznegolubleksykalnego.Jestonnajbardziej
szczegółowymibogatympodwzględemtreścidziełemtamtychczasów,daje
bowiemopistradycyjnejmowyludubiałoruskiegopołowyXXwieku.Pod-
26
