Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
32
CZĘŚĆ1
Elementykonfliktu
l
Definicjakonfliktu
Wszystkiekonfliktyinterpersonalne,obojętnie,czypojawiająsięmiędzyczłon-
kamirodziny,zakochanymi,uczniamiinauczycielami,pracownikamiiprzeło-
żonymilubgrupami,mająpewnecechywspólne.Wjednejzeznanychdefinicji
konfliktu,zaproponowanejprzezLewisaCosera(2009,s.5),konfliktto„wal-
kadotyczącawartościiroszczeńdoograniczonychzasobów,statusuiwładzy,
wktórejcelemoponentówjestzneutralizowanie,narażenienaszwanklubwy-
eliminowanierywali”.Należyzauważyć,żedefinicjatapowstaławczasach
zimnejwojny,kiedykonfliktmiędzyStanamiZjednoczonymiaZwiązkiemRa-
dzieckimzdominowałzachodniepodejściadotegozagadnienia.Konfliktzde-
cydowaniepostrzeganowkategoriachwygranej–przegranej.W1973roku
Deutsch(1973,s.156)twierdził,że„konfliktwystępujewtedy,gdypojawiają
sięniezgodnezesobądziałania.Konfliktjestdziałaniem,któreprzeszkadza,
utrudnia,zakłóca,szkodzilubwjakiśinnysposóbsprawia,że(rozwiązanie)
stajesięmniejprawdopodobnealbomniejskuteczne”.MackiSnyder(1973,
s.36)sugerowali,żekoniecznajestobecnośćdwóchstron,„ograniczeniedo-
stępnychpozycjiizasobów”,atakżezachowania,które„niszczą,szkodząlub
winnysposóbkontrolująinnych[…],jednastronawkonflikciemożecośzy-
skaćwyłączniekosztemtejdrugiej”.Tepierwszedefinicjekonfliktusformuło-
wanewnaukachspołecznychpomagająnamodróżnićgoodzwykłego„napię-
cia”,„niezgody”lub„sporu”(Simons1972;Schmidt,Kochan1972).Konflikty
różniąsiępodwzględemintensywnościizakresu.Wopisieintensywnościkon-
fliktustosujesięconajmniejdwieskale.Konfliktmożnapostrzegaćwkate-
goriach:(1)umiarkowanejróżnicyzdań,(2)sporu,(3)kłótni,(4)kampanii,
(5)sporusądowego,(6)walkilubwojny(Keltner1987).Innaskalatokontinu-
um(Moore1996)ukazująceprzechodzeniekonfliktuodunikaniadoprzemo-
cy.Wtejksiążceprzyjmujemynastępującądefinicjękonfliktu:
Konflikttospórprzynajmniejdwóchwspółzależnychstron,któredająmuwyraz.Owe
stronyuznają,żeichceleniezgodne,azasobyograniczone,orazstwierdzają,żewza-
jemnieprzeszkadzająsobiewrealizacjiswoichcelów.
Przekształcaniekonfliktuzależyodspostrzeżenioweji(lub)konceptualnej
zmiany,jakadokonujesięwjednejstronielubwwiększejliczbiestron.Percep-
cjajestsednemkażdejanalizykonfliktu.Wkonfliktachinterpersonalnychlu-
dziereagująwtakisposób,jakgdybyrzeczywiściemieliodmiennecele,jak
gdybynaprawdębrakowałopewnychzasobów,adrugaosobafaktycznieprze-
szkadzaławzdobyciuczegoś,cojestcennedlaosobypostrzegającej.Czasami
uznajesię,żeteokolicznościprawdziwe,aleustalenie,cojestkwestiąsame-