Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
Anarchizmakooperatyzm
LIII
AnarchizmOrsettiwiążesięściślezjejprzekonaniemopraw-
dziwierewolucyjnymwymiarzekooperatyzmu.Towłaśniespółdziel-
czośćjestsposobemnaurzeczywistnienieanarchizmu,ideaanarchi-
stycznazaśzabezpieczaspółdzielnieprzedugrzęźnięciemwcodzienno-
ścitroskekonomicznych.Orsettinazwienawetkooperatywybelgijskie
„innym«państwem»”,które„poczuwasiędoobowiązkuzrealizowania
możliwościochronyzdrowiaprzynajmniejdlaswychobywateli,tojest
Orsettiprzykażdejokazjipowtarza,żepośródróżnychformspół-
dzielczychwpełninatomianozasługujewyłączniespółdzielczość
spożywców.Wszystkiekooperatywy—piszewpierwszychzdaniach
swojegodoktoratu—„mająmniejwięcejwspólnypoczątek:wszystkie
stanowiąreakcjęprzeciwkooburzającemuindywidualizmowiwspół-
warzyszeniatakkupujących,jaksprzedawców,takrobotników,jak
drobnychwłaścicielilubmałychiśrednichrolników”—toteż„interesy
tychróżnychkategoriiosóbniesątesamei,cozatymidzie,istnie-
jeradykalnarozbieżnośćmiędzycelami,doktórychdążą,izasadami
spożywczeprzyczyniająsiędoprzekształceniacałegospołeczeństwa
iprzybliżająurzeczywistnienieładuanarchokomunistycznegooparte-
gonapomocywzajemnejinazasadzie„każdemuwedługpotrzeb”.
Dziejesiętak,ponieważ„punktwidzeniakonsumenta,nakierowanyna
obfitośćiniskącenę,zgadzasięzinteresempowszechnymwszystkich,
podczasgdypunktwidzeniaproducenta,wktóregointeresiejestrzad-
żewsystemiekapitalistycznyminteresyproducentówprzeważająnad
interesamikonsumentów.Siłąsprawcząaktywnościkapitalistycznej
jestrealizacjazysków,atroskaozaspokojeniepotrzebkonsumentów
schodzinadalszyplan.Ostateczniebowiem„winteresiewytwórcyjest
Stanowiskoanarchistówwsprawiespółdzielczościniebyłojed-
noznaczne.WeFrancjiruchanarchistycznyprzeżywałnaprzełomie
wiekówkryzys,spowodowanyklęską—pragmatycznąimoralną—