Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
XVII
snychimpulsówiwłasnychnakazów”17.To,corozumne,„ludzkie
stosunki”,urzeczywistniasięprzezopisanąprzezKropotkinapomoc
wzajemną,aformąowegourzeczywistnieniawiniensięstaćruchspół-
dzielczy.
Bytakjednakbyło,kooperatywomniewolnonarzucaćgotowych
zasad,ogólnychpraw,sztywnychraminstytucjonalnych.Orsettiwidzi
współdzielczościformę„pracygospodarczej,opartejoprawdziwysa-
morząd,którywjejpojęciupolegałnatym,żeczłowieksamjestdla
siebieprawodawcąirealizatoremprzezsiebieustanowionychpraw.
Tenwstrętdodziałaniawmyślnakazówpłynącychzzewnątrznie
pozwoliłjejnastałeangażowaniesiędopracywjakiejkolwiekinsty-
tucji,choćbytobyłanawetinstytucjaspółdzielcza”1;.
„Uniwersalnenieistnieje,istniejetylkopojedyncze”19,powia-
daDeleuze,„nieistniejeczystyRozum,czyracjonalnośćjakotaka”.
Urozumnieniejestprocesem,wielościąprocesów,„heterogenicznych,
niezwyklezróżnicowanychpodługdomen,epok,grupiosób”20.Or-
settiafirmujewielośćpotrzeb,któreperspektywaspożywcypozwala
dostrzeciuznać.Zróżnicowaniupotrzebwinnoodpowiadaćzróżnico-
wanieformprodukcji:
Możemyprzewidywać,żeformygospodarcze,którezaistniejąwprzy-
szłymsystemie,będąwnajwyższymstopniuzróżnicowanepodwzglę-
demichnaturyiokoliczności.Obokscentralizowanegoprzemysłubędzie
zpewnościąmiejscedlapracyrzemieślników[…].Wrolnictwieuprawa
warzyw,którejznaczeniebędziezpewnościąrosnąć,będzieszczególnie
Wszelkiepróbyuniformizacjipotrzebipodporządkowaniaichjed-
norodnejorganizacjiskazanesąnaniepowodzenie.Natymwłaśnie
17Tamże.
1;Tamże.Okwestiizasadiichaplikacjiwujęciukooperatystycznymzob.Bartło-
miejBłesznowski,MikołajRatajczak,Principlesofthecommon.Towardsapolitical
philosophyofPolishcooperativism,„PraktykaTeoretyczna”2018,nr1(27),s.122(„Co-
operativistswerealsoconsciousofthefactthattheprocessofapplyingtheruleswas
justasimportant,ifnotmoreso,thantherulesthemselves.Theruleswerenottobeset
andappliedbyanauthoritytranscendentinrelationtotheprocessofsocialization”).
19GillesDeleuze,PeryklesiVerdi…,s.19.
20Tamże,s.14.
