Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
3.2.Charakterystykarodzajówkształtowania
31
lubstopudostanuciekłegoiwypełnienianimodpowiednioprzygotowanejformyodlew-
niczej.Procesyodlewniczeklasyfikujesięwróżnysposób,przyczymnajczęściejkryte-
riamiklasyfikacjisąsposóbzapełnianiaformyorazrodzajformy.Zewzględunasposób
zapełnianiaformyodlewaniedzielisięnagrawitacyjneiciśnieniowe,natomiastzpunktu
widzeniarodzajuformyodróżniasięodlewaniedoformjednorazowychiodlewaniedoform
trwałych.Doodlewaniametalilekkichwpewnymzakresiestosujesięrównieżformygra-
fitoweigipsowe,którezpowoduwiększejtrwałościniżformyjednorazowesąnazywane
formamipółtrwałymi[31,[41.
Sposobyodlewaniagrawitacyjnegodoformjednorazowychipółtrwałychsąnastępujące:
odlewaniedoformpiaskowych(zob.p.5.1.2.1.1i7.1.2.1),
odlewaniedoformgrafitowych(zob.p.6.2.1.1),
odlewaniedoformgipsowych(zob.p.5.1.2.1.2),
odlewanieprecyzyjne,nazywanetakżeodlewaniemmetodąwytapianychmodeli(zob.
p.5.1.2.1.3i6.2.1.2),
odlewaniemetodązgazowanychmodeli(zob.p.5.1.2.1.4).
Odlewaniegrawitacyjnedoformtrwałychjestrealizowaneprzez:
odlewanieciągłeistanowiącejegoodmianęodlewaniedwuwalcowe(zob.p.5.1.1),
odlewaniekokilowe(zob.p.5.1.2.2.1i7.1.2.2).
Grupęsposobówodlewaniaciśnieniowegodoformtrwałych,zudziałemciśnieniawy-
wieranegonaciekłymetal,tworzą:
odlewanieniskociśnieniowelubodlewaniepodniskimciśnieniem,którejestzaliczanedood-
lewaniakokilowego,chociażczęstostosujesięwnimformygrafitowe(zob.p.5.1.2.2.2),
odlewanieciśnieniowelubodlewaniepodwysokimciśnieniem(zob.p.5.1.2.2.5i7.1.2.3),
odlewanieciśnieniowo-próżniowe,polegającenawypełnianiuwnękiformyciśnieniowej,
wktórejobniżonociśnienieponiżejatmosferycznego(zob.p.5.1.2.2.3),
odlewanieciśnieniowezdoprasowaniem,kiedyciekłymetalkrzepniepodciśnieniemwe-
wnątrzzamkniętejformy(zob.p.5.1.2.2.5i7.1.2.5),
odlewanieodśrodkowe,zwanerównieżodlewaniemwformachwirujących,służącedowy-
pełnianiaformyciekłymmetalemprzywykorzystaniuodśrodkowejsiłybezwładnościdood-
wzorowaniazewnętrznejpowierzchniodlewuwedługkształtuformyorazwceluzwiększe-
niaciśnieniawkrzepnącymmetalu(zob.p.5.1.2.2.6),
odlewaniezestanustałociekłegodokonywaneprzeztiksoodlewanie,reoodlewanieitiksoformo-
wanie(zob.p.5.1.2.2.4i7.1.2.4).
Formowanieproszkówmetalijestdrugągrupąsposobówkształtowaniaformującego
wyrobów,tworzącwspólniezespiekaniemdwapodstawoweprocesytechnologiimetalurgii
proszków
.Zgodnieznormą[51formowanietoprzekształcanieproszkówwelementoprze-
widywanymkształcieiwymiarach.Wybórodpowiedniegosposobuformowaniazależynie
tylkoodkształtuiwymiarówwyrobu,aletakżeodwłaściwościproszkuużytegodojego
wykonania,przyczymwybórpowinienzapewniaćjednorodnyrozkładgęstościwcałejob-
jętościwypraski,minimalnąjejporowatośćidużądokładnośćwymiarowo-kształtowąprzy
możliwieniskichkosztach.
Formowanieproszkówmożebyćwykonywanenazimno,tj.wtemperaturzeotoczenia,
oraznagorąco,tj.wtemperaturzepodwyższonej.Dosposobówformowaniaproszkówmetali
lekkichnazimnozaliczasię:
prasowaniedwustronnezprzeciwbieżnymruchemstempli,polegającenawywieraniu
dwustronnegonaciskuprzezstemplenaproszekwmatrycy(zob.p.5.1.3.1),
