Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.2.Wybraneteorierozwojukarieryzawodowej
29
Współczesneujmowanieprocesurozwojukarierywiążesięzróżnymidyscyplina-
minaukowymi,doktórychnależąprzedewszystkim:psychologia,socjologia,
ekonomia,naukipolityczne,antropologiaczyhistoria.
Przykładyzwiązkówteoriikarieryzinnymidyscyplinaminaukowymizapre-
zentowanowtab.1.2.
Tabela1.2.Związkiteoriikarieryzinnymidyscyplinaminaukowymi
Dziedzinawiedzy
Psychologia
Psychologia
społeczna
Socjologia
Antropologia
Ekonomia
Naukipolitycznesposóbrealizacjiinteresówipotrzebjednostkiwistniejących
Historia
Geografia
powołanie[Holland1985],narzędziesamorealizacji[Shepard1984],
składnikindywidualnejstrukturyżyciajednostki[Levinson1984]
wypadkowaodgrywanejroliicechindywidualnych[Schneider,Hall1972]
zestawienierólspołecznych[VanMaanen,Barley1984],wzorzec
mobilnościspołecznej[Blau,Duncan1967]
uczestnictwowzmieniającychsięceremoniachirytuałachspołecznych,
czyliprzejściezjednegostatusuwdrugi[Glaser,Strauss1971]
odpowiedźnaistniejącewymaganiarynku[Becker1990]
uwarunkowaniachpolitycznych[Kaufman1960]
wynikwpływuważnychwydarzeńiznaczącychhistoryczniepostacina
indywidualneżyciejednostki[Schlesinger1965]
efektwpływuuwarunkowańgeograficznych[VanMaanen1982]
Rozumieniekarieryjako:
Źródło:opracowanonapodstawie[Miś2007a,s.30-31;Cybal-Michalska2013a,s.36-37;
Arthur,Hall,Lawrence1989,s.10].
Interdyscyplinarnycharakterteoriikarierypowoduje,żewliteraturzeprzed-
miotumożnaspotkaćwieleróżnychpodejśćdotyczącychjejinterpretacji.Bardzo
dokładnąanalizęteoriirozwojukarieryprzedstawiłaA.Miśwswojejpracy
pt.Koncepcjarozwojukarieryzawodowejorganizacji4.Wedługcytowanejautorki
klasyfikacjateoriikarieryprzeprowadzanajestnajczęściejwoparciuodwapod-
stawowekryteria,amianowicie:zawartośćteorii(gdziewyróżniasięteorietreści,
bazującenaanaliziencechyiczynnika”,iteorieprocesu,odnoszącesiędowybo-
rówjednostkidotyczącychkarieryjakoprocesówciągłych,anietraktowanieich
jakojednorazowyaktwyboru)lubczynnikówstanowiącychistotękariery(teorie
preskryptywne,wktórychwyjaśnianozwiązkimiędzyjednostkąawykonywaną
przezniąpracą,iteoriecyklużycia,wktórychwyróżnianokolejnefazyżyciajed-
nostkipowiązanezjejkarierązawodową)[Miś2007a].
Natomiastuwzględniającjakokryteriumklasyfikacjipodmiotinicjujący
ikształtującykarierę,A.Miśwyróżniateorieindywidualistycznewskazujące
4Problematykatajestrównieżbardzoszerokoprzedstawionawpracach[Bohdziewicz
2008;Cybal-Michalska2013a;Bańka2005,s.133-162;Paszkowska-Rogacz2003,s.20-117].