Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
1.Procesglottodydaktycznyadominującytypprzekazu(medium)kultury
(głównegonurtu),złożonazezobrazowanychwjęzyku,ważnychdlawszyst-
kichPolakówwartości,orazbezustanniezasilającejąlingwakulturyśrodowi-
skowe11,peryferyjne.Badanietegozjawiskato,zdaniemZarzyckiej,Dwyszu-
kiwaniemiejsckontaktowychmiędzyjęzykiemakulturą”;kulturą,która
wedługautorkistanowiDsystemutrwalonychprzeztradycjęwzorówzacho-
wań,norm,ideiiwartościzawartychzarównowwytworachmaterialnych,
jakiniematerialnych”.Praktycznedziałaniasłużącezanurzaniusięuczących
wświatjęzykadocelowegonazywaZarzyckaDotwieraniemlingwakultury”.
BadanieiDotwieranie”lingwakulturyuznajeautorkazaprocesytwórcze,
wymagająceDpoprowadzeniadialoguzeznaczeniamizawartymiwjęzyku
ikulturze”(Zarzycka2004:437-438).Reinterpretacjaznaczeńpolskiejkul-
tury,twórczeichprzetwarzanie-dziękiodmiennejoptyce-możerównież
odbywaćsięwkontekściekulturowym,wytworzonymprzezwspółcześnie
dominującąkulturępopularną12.
Wopisanychprzezsiebiezajęciachlingwakulturowych,wktórychuczest-
niczylistudencipolscyiobcokrajowcystudiującywPolsce,Zarzycka(2004:
439-442;2005)udowodniła,że
11Naczeleznajczęściejzmieniającymsięlingwakulturowymrepertuaremosóbmłodych,
któreDnieustannierozwijająwiedzęisłownictwozróżnorodnychdziedzin,zapoznająsię
zcoraztonowymitekstamikultury,włączająsięwdziałaniegruprówieśniczych”(Zarzycka
2004:437).
12A.Burzyńska(2002:74),przekładającteorielingwistykikulturowejnaobszarnaucza-
niacudzoziemcówjęzykapolskiegoikulturypolskiej,podjęłapróbęuporządkowaniaele-
mentówjęzykowychzkomponentemkulturowym.Wyróżniławnichtrzypoziomyjęzykowe:
poziomwyrazu(znazwamiodnoszącymisiędoosóbzwiązanychzkulturą,domiejsciobiek-
tówpowiązanychztradycjąihistorią),poziomgrupywyrazów(związkifrazeologiczne,afo-
ryzmy,sentencje,przysłowiaorazwyrażeniawchodzącewskładpolskiejetykietyjęzykowej)
orazpoziomsytuacji(uwarunkowanekulturowozachowaniajęzykoweielementydyskursu)
(por.Zarzycka2005:315).P
.E.Gębal(2004:131)wswymProgramienauczaniacudzoziemców
realiówpolskichproponujepodejścieeklektyczne,Dłączącperspektywękognitywną(wktórym
podkreślasięrolęwiedzynatematobyczajowościkrajujęzykadocelowego),komunikacyjną
(tunajważniejszymcelemjestzapewnieniewłaściwychinterakcjiwjęzykudocelowym)oraz
międzykulturową(ważnymcelemjestzrozumienieinnejkulturyiposzukiwanietzw.mostów
porozumieniamiędzykulturami)”(Zarzycka2005:316).G.Zarzyckapisze,iżDwśródmetodpracy
stosowanychwnauczaniuzwykorzystaniemtegoprogramupolecanesąteżtreningpostrzega-
nia,nabyciestrategiiinterpretacyjnychizdolnościwzakresieporównywaniakulturikomuni-
kowaniasięwsytuacjachmiędzykulturowych(zezwróceniemuwaginajęzykciała).Poznanie
nowegojęzyka,jegorealiówikulturyniesąwtejkoncepcjicelamisamymiwsobie.Zwiększa-
niekompetencjijęzykowejirealioznawczejjestraczejnarzędziemwykorzystywanymdoporów-
nań,interpretacji,dobudowanianowej,innej,tożsamości.Tymsamymprogramnauczaniarea-
liówpolskichautorstwaP
.Gębalaznajdujeswojemiejscewzyskującychcorazwiększąpopu-
larnośćponowoczesnychkoncepcjachnowejpedagogiiipsychologii,wktórychspotkanie
kultur(spotkanieInnego)stajesięwartościąsamąwsobie,takjakdialog(dyskurs),wktórym
zachodzibudowanienowejtożsamości[ł]”(Zarzycka2005:316;podkreślenieautorki;por.
propagowaneprzezZarzyckąkoncepcjenauczaniadialogowegoorazmodelnauczaniacudzo-
ziemcówjakodialogumiędzykulturowego).Oinnychpropozycjach(np.Burzyńska,Dobesz
2004;Miodunka2004)będziemowawrozdzialetrzecim.
