Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI:Kulturaszkoły–szkicowanietła
17
współtworzonenosząnasobieznamięuczniowskichwpływówpowstałych
wskutekjegouczestnictwawżyciuszkolnym.Żywiołuczniowskichemocji,
światjegopotrzebioczekiwańjestnaturalnymźródłemszkolnejkultury
wzakresie,zaktóryponosionodpowiedzialność,który–namocyzbiorowej
ugody,anierzadkorównieżwskutekjegoindywidualnychzabiegów–został
muprzypisany.Każdaszkoła–wedługJ.Brunera–jest„uczącąsiękulturą”.
„Szkoły[...]wyobrażamsobie[...]jakoplacówkipełniąceodnowionąfunkcjęwspo-
łeczeństwachdoświadczającychprzemian.Topociągazasobąbudowaniekulturszkol-
nych,funkcjonującychwoparciuowzajemnośćwspólnotyuczącychsię,razemangażują-
cychsięwrozwiązywanieproblemówiprzyczyniającychsiętymsamymdorozwojupro-
cesunauczaniawzajemnego.Grupytakiestanowiąnietylkoprzestrzeńnauczania,ale
równieżośrodektożsamościiwspólnejpracy.[...].Pozwólmytymszkołombyćmiejscem
dlapraktyki[...]kulturowejwzajemności,cooznaczarozbudzaniewdzieciachświado-
mościtego,corobią,jakrobiąidlaczego”
12.
Wkontekścietegobardziejwyrazisteiuprawomocnionestajesiętwier-
dzenie,żeeksploracjawzorcówkulturowychwodniesieniudoszkołymoże
sprzyjaćlepszemurozumieniuzdarzeńszkolnych.Gdybyśmyjeodrzucili
ianalizowaliświatszkołytylkopoprzezsiećprzepisówiuregulowańpraw-
no-organizacyjnych,uzyskalibyśmyniepełny,awwieluwątkachnawet
fałszywyobrazszkoły.Autentyczneżycieszkolnezaczynasiębowiemwte-
dy,gdyregulacjeformalneiregulaminowo-statutowezaczynająfunkcjono-
waćrealniepoprzezswojąinterpretacjęizastosowaniepraktyczne,tezaś
znaczniesięodsiebieróżniąwzależnościodtegokto,gdzieiwjakisposób
tegodokonuje,zjakichpozycjiaksjologicznychwystępuje,jakiecelechce
osiągaćijakiekierująnimintencje.
Czynnikiemwyraźnieróżnicującymstosunekpodmiotówżyciaszkolne-
godoformalno-organizacyjnejjegostronyjestteżczashistoryczny,wjakim
funkcjonujeszkoła,zdynamikąprocesówspołeczno-edukacyjnychipakie-
temzmianwewnątrzinazewnątrzszkoły.Mamytubowiemdoczynienia
znieustannymścieraniemsięróżnychtendencji,koncepcjizmian,różnych
wizjiszkoły,różnychwyobrażeńnatematrozwojuspołecznego,któremia-
łabyonawspierać.
Podstawowymwyznacznikiemobecnegoczasu,wjakimnaszaszkoła
funkcjonujejestraczejzmiennośćniżstabilność,raczejchaosniżharmonia,
raczejniepewnośćniżpoczuciebezpieczeństwa.Jeśliprzyjrzymysiępo-
szczególnymobszaromszkolnejrzeczywistości(naprzykładcodziennemu
procesowidydaktycznemuzachodzącemuwrelacjachnauczyciele–ucznio-
wie,procesomkomunikowaniasięwszystkichpodmiotówżyciaszkolnego,
treściomkształceniarealizowanymwprocesiekształcenia,stosunkomwe-
12J.Bruner,Kultura...,op.cit.,s.119–120.