Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.NiemieckaliteraturawŁodziwXIXiXXwieku
17
staodgrywałytakieniemieckojęzycznepisma,jak:vLodzerZeitung”
,vNeue
LodzerZeitung”
,vFreiePresse”
,vDerDeutscheWegweiser”orazichdodatki
beletrystyczne:vIllustrierteSonntagsbeilage”
,vIllustriertesSonntagsblat”
,
vIllustriertesWochenblat”
,vDieWeltimBilde”czyvLodzerFrauenZeitung”
.
Gazetyregularniezamieszczałynaswoichłamachutworyliterackiezarówno
rodzime,jakizagraniczne.Byłyonerównieżmiejscemdebiutudlalokalnych
pisarzy,np.AlexisaDrewinga,CarlaHeinrichaSchultzaczyTeodoraAbela.
RozwójniemieckojęzycznejliteraturywŁodzimożnapodzielićnatrzy
okresy:początkowyobejmującylataodprzybyciapierwszychniemieckoję-
zycznychosadnikównaterenyŁodziitrwającydowybuchuIwojnyświato-
wej.Jesttookresdośćdługi,wówczasukazująsiępierwszetekstyliterackie.
Utworytemająprzeważniecharakterokolicznościowyiużytkowy.Powstawały
spontanicznieibyływynikiemraczejnaturalnychpotrzebiinstynktówichau-
torówniżświadomychprzeżyćartystycznych.Przykłademtegozjawiskajest
niemieckapieśńokazjonalnapt.GesangzurWeihedesneuerbautenMeisterhauses
derLöblichenWeberinnungzuLodzam3tenSeptember1839,powstałazokazji
poświęceniaCechuMajstrówTkackichwŁodzi3.Autoremtegonajstarszego
zachowanegoświadectwaliterackiegojestpochodzącyzSaksoniiFriedrich
GotlobMetzner,pastorkościołaewangelickiegopodwezwaniemŚwiętejTrój-
cywŁodzi4.Jegopieśńmacharakterreligijny,zawierawątkidziękczynne,atak-
żeelementypochwalne.Nawołujedotakichwartości,jakjedność,pracowitość,
pokora,odwaga,któredefiniujejakoniemieckie:
[...]Pomyślcieoczasach,kiedytuugórbył
Kiedylasytylkoszumiały
Niemieckapracowitośćszerzysię
Wspaniałemiastawznosząsię
Ojczyznajestjeszczewspanialsza
Lecztunowapowstajenasza
Jednośćmieszkapośródnas
Którączcimywspólnie
Zbierajmy,nietrwońmy
Wierzmy,wdumienieszalejmy
Nanowymżyciaszlaku
Nieprowadźmydorozłamu
Wieńceozdabiającetendom
Zniknąjakimy
3TłumaczeniezamieszczonowreprincievJubiläumsbeilagezurLodzerZeitung”
1888,nr276[20listopada1863-2grudnia1888].
4Por.M.Kucner,Literatura„ziemiobiecanej”.Twórczośćniemieckojęzycznychło-
dzianwXIXinapoczątkuXXwieku,WydawnictwoUŁ,Łódź2014.
