Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
Bokrótkiepróbydni!
Leczzodwagąpatrzciewdal
Budujciesilnyświat
Ktotegonieuczyni
Wzmiankiniejestwart5.
MonikaKucner
Utworyocharakterzereligijnymstanowiąznacznączęśćłódzkiejliteratury.
Wśródosóbparającychsiępiórembylibowiemliczniduchowni.Księżaprzez
wielelatstanowiliważnyelementelityumysłowejmiasta.Światliduchowni,
wykształcenizagranicą,wnieślidołódzkiegośrodowiskaznajomośćliteratu-
ryzachodniej,prądówumysłowychireligijnych.Pisaliwjęzykuniemieckim
lubpolskim,stądłodzianiemielidostępdoichtwórczości.Wśródnichnawy-
mienieniezasłużyliniewątpliwieRudolfGundlach,którywroku1899opubli-
kował,wrazzinnymipastorami,jaknp.ks.JuliuszemBursche,ks.Edmundem
H.Schultzemorazks.EdmundemHoltzem,ŚpiewnikdlaKościołaEwangelic-
ko-AugsburskiegowKrólestwiePolskim6czyAugustHermannMüller,pastor
kościołapw.św.Jana,którywydałinteresującytomikwierszyWaldblumen,
gdzieobokwierszylirycznychznalazłysięutworydramatyczne:DieMärty-
rerderMakkabäerzeitiJonas7.Obatekstypowstałynapodstawiefragmentów
biblijnych.PierwszyodwołujesiędohistoriiEleazara,męczennikazeStarego
Testamentu,którypodrządamisyryjskiegowładcyAntiochaIVEpifanesazo-
stałzmuszonydopublicznegospożyciawieprzowiny.Druginawiązujedoin-
nejpostacizeStaregoTestamentu,Jonasza,którymaudaćsięznakazuBogado
stolicyAsyriiNiniwyinawoływaćludzi,abyzaprzestaliczynićpośródsiebie
niegodziwości8.
Utworydramatyczneniebyłytylkoiwyłączniedomenąłódzkichduchow-
nych,tworzyłyjerównieżosobyświeckie.Wroku1910WilhelmJessnapisał
DasVerbrechenaufJasnaGóraoderPaterDamasy9,utwórpowstałynakanwie
głośnegoskandalukryminalno-obyczajowego,opisywanegowwielupolskich,
niemieckichirosyjskichgazetach.Inspiracjąbyłyautentycznewydarzenia,do
5ReprintvJubiläumsbeilagezurLodzerZeitung”
,por.przypis3.
6ŚpiewnikdlaKościołaEwangelicko-AugsburskiegowKrólestwiePolskim,Warszawa
1899.
7A.H.Müller,Waldblumen,Lodz1902.Tomzawieratekstywjęzykuniemieckim.
Jakwynikazdotychczasowychbadań,utworównigdynieopublikowanopowojnieani
niewspominanowżadnymopracowaniu.Pojedynczyegzemplarztomuznajdujesię
wMartin-Opitz-BibliothekwHerne,sygn.Bk21,nr5420.
8Por.ibidem.
9W.Jess,DasVerbrechenaufJasnaGóraoderPaterDamasy,Lodz1910.Książka
ukazałasięnakłademwłasnymautora.Udałosięodnaleźćjedynyjejegzemplarzznaj-
dującysięwBiblioteceUŁ,sygn.386324.Najprawdopodobniejniebyłowznowienia.