Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
63
Kataklizmy,katastrofy
My–tożyjemywmieście,wktórymdomówwiele
Wspartychnabelkach,bowiemichwłaściciele
Chroniąjeodupadku:szparęzałatali–
Tokażąspaćnamsmacznie,choćwszystkosięwali!
(Juwenalis,SatyryIII193nn.)
Nielepiejdziałosięwprowincjach,gdzienawetprzedstawicielRzymu,
namiestniksprawującyokresowowładzę,niezawszewkraczałwsprawylokal-
ne,niekontrolowałprowadzonychprzezmieszkańcówrobót,jakkolwiekczę-
stopraceteobciążałyskarbRzymu,albo,cogorsze,saminamiestnicydopusz-
czalisięnadużyć,oczymświadczyłyprocesyderepetundis(onadużycia),żeby
tylkoprzytoczyćgłośnąsprawęWerresa,namiestnikaSycylii.Nielepiejdzia-
łosięiwczasachcesarstwa,kiedyliczbaprowincjirzymskichznaczniewzro-
sła.Cennymdokumentem,ilustrującym,jakietrudnościnapotykałnamiest-
nik,któryinteresowałsiępotrzebamimieszkańcówswojejprowincji,jestkore-
spondencjaPliniuszaMłodszego,jakonamiestnikaBitynii,zcesarzemTraja-
nem.ZListówPliniuszawynika,żeonistotnieinteresowałsięprzedkładany-
mimuprzezmieszkańcówmiastBityniisprawami;spotykałsięzproblemami
trudnymidorozstrzygnięcia,iwtychwypadkachzwracałsięzprośbąoradę
lubdecyzjędocesarza,majączawszenawzględzieipotrzebymieszkańców,
isytuacjęfinansowąpaństwa.Sprawy,którenasuwająPliniuszowiwątpliwości,
świadcząnietylkoolekkomyślnympodejmowaniudecyzjiorozpoczęciuro-
bót,alenasuwająpodejrzenia,iżprzyczynązaniedbaniarozpoczętychrobót
byłanieuczciwość–czytowładzmiejskich,czyarchitektówiprzedsiębiorców
budowlanych,którzypracsiępodejmowali.Taknp.zastałPliniuszrozpoczęte
iporzuconepraceprzybudowieteatruigimnazjonuwNikai,akweduktu
wNikomedii,termwKlaudiopolis.Pliniuszzainteresowałsiębudowąwodo-
ciąguwNikomedii,naktórąprzedjegoprzybyciemwyłożonoznacznąsumę
pieniędzy,jednakrobotyprzerwano,azaczętobudowędrugiegowodociągu,
którejrównieżniedoprowadzonodokońca.Pliniuszzapoznałsięzestanem
robót,stwierdził,żejestŹródło,któremożezaopatrywaćmieszkańcówmiasta
wbardzodobrąwodę,iżepozostałączęśćsklepieńmożnawykorzystać.Zale-
żałomunatym,ażebyCesarzprzysłałmualboróżdżkarza(aquilex),alboarchi-
tekta.NiedarzywięcPliniuszzaufaniemmiejscowychprzedsiębiorcówikie-
rownikówrobót.TrajanwodpowiedziuznajezasłusznestanowiskoPliniusza,
jestzdania,żenależydołożyćstarań,ażebydoprowadzićwodędoNikomedii.
ZlecajednaktrudniejszezadaniePliniuszowi:powinienzbadać,zczyjejwiny
zmarnowanotylepieniędzy(ListyX37[46];38[47]).Podobniebudowateatru
wNikai(Nikaja,Ankora)pochłonęładziesięćmilionówsesterców,arezultat
byłtaki,żeczęśćgmachuzbudowana,pełnaszpariszczelin,zapadałasię;nie
wiadomo,czyteatrzbudowanonanieodpowiednim,wilgotnymterenie,czyteż
zastosowanonieodpowiednimateriał.Zastanawianosię,czykończyćbudowę,
czyzaniechać,czyteżto,cowzniesiono,rozebraćiwykorzystaćmateriał,zktó-
