Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Bywająonejednakryzykowneinierzadkowymagajądodatko-
wychrozwinięć,gdyżdlaróżnychkulturtermin‘ustność’może
miećróżnywymiaribagażznaczeniowy.Wartojednakstworzyć
wspólnepodręczneterminy,któresąpodstawowymwarunkiem
dalszegodyskursunaukowego,bynieporuszaćsiępoomac-
ku.Dobadańnadzjawiskiemustnościwnajwiększymstopniu
przyczyniłysięustaleniaMatiiMurki,MilmanaParry’egoijego
uczniaAlbertaLorda,azwłaszczapracaTheSingerofTales
4
.Ich
badaniadotyczyłygłównieniepiśmiennychwykonawcówepiki
południowosłowiańskiejwlatachtrzydziestychipięćdziesiątych
XXwieku.Jakocentrumżywotnościtejtradycjizaczasówichba-
dańwskazywaliterenyobejmującepołudniowo-wschodniączęść
BośniiwschodniąHercegowinę,północnąCzarnogóręiprzede
wszystkimsandżaknowopazarski5.RigelsHaliliuzupełniaten
obszaroczęśćalbańską,którazostałazbadanadopierowdru-
giejpołowieXXwieku.Zauważa,żewRugowie(Kosowo)czy
wpółnocnejAlbanii,wregionieGórPółnocnoalbańskich(serb.
PrzeklęteGóry),wmiejscu,gdziedziśkrzyżująsięgranice
Albanii,Bośni,Czarnogóry,Kosowa,MacedoniiiSerbii,leży
właśnienepicentrum”śpiewuepickiego6.
Wśródbadaczy,którzypodejmujądyskusjęztezamilordow-
skiejszkołyustno-formularnejiwprowadzająnowespojrzenie
nazastanetezyteoriipiśmienności,znajdujesięRuthFinnegan,
badającaoralnąsztukęsłowa.Folklorystkatawychodzizzało-
żenia,żesformułowanymprzezLordateoriomnależysięprzyj-
rzećzinnejperspektywyiwświetledokonańwspółczesnych
badańnadepikąustnąwinnychczęściachświataniżtebadane
przezLorda.Jestzdecydowanieprzeciwnajednoznacznemu
4
A.B.Lord,TheFormula[w:]tenże,TheSingerofTales,Harvard
UniversityPress,Cambridge,MA1964;por.teżwyd.polskie:Pieśniarz
ijegoopowieść,dz.cyt.
5
Patrzprzedewszystkimwprowadzeniedo:A.B.Lord,Pieśniarzijego
opowieść,dz.cyt.,s.7-48.
6R.Halili,Naródijegopieśni.Rzeczooralności,piśmiennościiepice
ludowejwśródAlbańczykówiSerbów,WydawnictwaUniwersytetuWarszaw-
skiego,Warszawa2012,s.78.
20
