Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.2.Modelkulturypismaimodelkulturyoralnej
czymodelkulturymieszanej?
Księgazebranazdawnominionychsłów.
Ferdousi12
Zaczynamyżyciejakoistotyprzedpiśmienne,dopieropotem
wtrakciedorastaniatradycjapisananakładasięnaustną.No-
worodkirejestrująolbrzymiąilośćdźwięków,odróżniającje,
następnietracątęumiejętność.
WalterJ.Ong,zadającpytania,jaknieposiadającatekstów
spisanychkulturaoralnaorganizujeswojąwiedzę,pisałotym,
żeoralnośćkształtujeszczególnyrodzajwrażliwościkomunika-
cyjnej13.Jesttowrażliwośćsłuchowa,którarejestrujedźwięki.
Abyłatwiejusłyszeć,zamykamyoczy,gdyżnaszesystemyzmy-
słówsąselektywne.Niemniejjednakwiększośćwspółczesnych
społeczeństweuropejskichjestobdarzonasłuchempiśmiennym
(literatelistening),rejestrujeobrazy,koncentrujesięnaliniowym
porządkuwydarzeńirejestrujegłównietedźwięki,któremają
odzwierciedleniewsłownictwie
14
.Słuchiumysłpiśmienny
polegająwięcbardziejnasłowachniżobrazach.Przetwarzaje
wmyśli,aniewdziałania.Logocentrycznystylsłuchuniedba
więcokontekst,rekonstruujepojęciaiimiona,jestwybiórczy.
Wymiarempismaijegosposobemistnieniajestprzestrzeńiroz-
ciąganiesięwprzestrzeni15.
Natomiastodbiorcaobdarzonysłuchemoralnym(oralliste-
ning)jestnastawionynaszerszerozumieniedocierającegodo
niegomateriałudźwiękowego.Tomodelsłuchuokreślonyprzez
kontekstłączącyciągobrazów,jestonkosmocentrycznyiprze-
strzenny.Rekonstruujezdarzeniaiosoby.
12Ferdousi,Księgakrólewska,dz.cyt.,s.44.
13W.J.Ong,Psychodynamikaoralności,tłum.J.Japola[w:]Antropolo-
giasłowa,dz.cyt.,s.191-202.
14D.deKerckhove,Słuchoralnyasłuchpisemny?,tłum.W.Sikorski,
P.Nowakowski[w:]Antropologiasłowa,dz.cyt.,s.402-407.
15G.Godlewski,Słowo,pismo,sztukasłowa...,dz.cyt.,s.334.
23
