Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
definiowaniuustności,nliteratury”ustnej,ustnejpoezjinarra-
cyjnej,anawetustnejkompozycji.Dlategoswymrozważaniom
nadałakontrowersyjnytytułWhatisOrality-ifAnything?(Czym
jestustność,jeślijestczymkolwiek?).
Uważa,żejesttozjawiskotakpojemne,iżmożebyćtylko
punktemwyjścia,aniezdefiniowaniemistniejącegoipowszech-
niezbadanegozjawiska.Jestprzeciwnanadawaniukomplek-
sowejnazwyzjawiskomporządkowanymbezuwzględnienia
indywidualnychikulturowychróżnic.Dlategozasadnewydają
sięproponowaneprzezRuthFinneganpytania:Wjakimsensie
ustna?Jakbardzoustna?Wjakichokolicznościachustna?Dla
kogoustnaikiedyustna?7.Pytaniatepowinnybyćstaleprzy-
woływane,niesposóbbowiemtraktowaćterminu‘ustny’jako
pojęciasamowyjaśniającegoróżnorodnośćdanegozjawiska.
Ponadto,dlaniektórychoralto‘mówiony’lub‘ustny’,dlainnych
‘przekazywanydrogąustną’;przytakimrozumieniudefinicjina
biegunieprzeciwnymsytuujesiętermin‘pisany’(ang.written).
Ustnośćkojarzysiębardziejzkulturątradycyjnąipopularną,
podczasgdypismo-zkulturąoficjalną.
Oralnośćjestobecnatakżewkulturzepisma,choćzmieniła
swójzakresifunkcje.Otym,żeproblemjestbardziejzłożony,
świadczysamtermin‘literaturaustna’.Chociażwliteraturze
przedmiotupowszechnieużywanotegoterminuzwłaszczawstar-
szychpublikacjach,tojednakdobrzebybyłogotrochęodświe-
żyć.PodążajączaRuthFinnegan8iprzytaczającymjejwywód
ikomentującymgoGrzegorzemGodlewskim
9
,wartopodkreślić,
żejesttoterminologianarzuconaoralnościprzezzachodnią
7R.Finnegan,WhatisOralLiteratureAnyway?CommentsintheLight
ofSomeAfricanandOtherComparativeMaterial[w:]OralLiteratureand
theFormula,red.B.A.Stolz,R.S.Shannon,CenterfortheCo-ordination
ofAncientandModernStudies,UniversityofMichigan,AnnArbor1976,
s.144.
8R.Finnegan,LiteracyandOrality:StudiesintheTechnologyofCom-
munications,BasilBlackwell,Oxford1988.
9
G.Godlewski,Słowo,pismo,sztukasłowa.Perspektywyantropologicz-
ne,WydawnictwaUniwersytetuWarszawskiego,Warszawa2008.
21
