Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
9
tekście).Podrugie,to,żejegoanalizydotycząwyrażeńzjęzykaangielskiego,
zktórychwiele(np.bodyofthetext,footnote-odwołującesiędodomenyciała)
niemaanalogiiwjęzykupolskim.Potrzecie-jesttojedynieujęcieszkicowe,nie
zaśwyczerpującyopiszjawiska.
WprzeciwieństwiedoNöthamnieinteresujenietylkokonceptualizacja
metaforycznatekstu,wpisanawjęzykowewykładnikimetafor,pełniącefunkcje
metatekstowe,aleprzedewszystkimonesame.Poprzezanalizęposzczególnych
wyrażeń,ichfunkcji,semantyki,motywacji,własnościpragmatycznychitek-
stotwórczych,dążędopokazaniaroliróżnychmetaforpojęciowychwtworzeniu
charakterystykitekstuidoujawnienia,naczympolegaspecyfikaposzczególnych
metaforpojęciowychtekstu,tzn.doodpowiedzinapytaniadotyczącetego,jakie
sensyniosąwykładnikikażdejzmetafor,jakieaspektytekstueksponują,jakie
celepozwalajązrealizowaćnadawcywypowiedzi,jakmodelującałykontekst
komunikacyjny,wjakiegotyputekstachwykorzystywanesąnajczęściej.Innymi
słowy,dążędoujawnienia,wjakisposóbposzczególnemetafory(ichjęzykowe
nośniki)sterująinterpretacjąwypowiedzi.
TheumvanDijk,wskazującróżnewymiarydyskursu,strukturygoorgani-
zująceisposobyichanalizy,zauważył,żenKwestiatego,jakludzienaprawdę
konstruująkonkretnetekstyirozmowy,wjakisposóbosiągająkoherencję,wpro-
wadzajątemat,formułująstreszczenia,otwierająizamykająwypowiedzi,wyma-
gainnego[niżproponowanaprzezbadaczydyskursu-D.P.]rodzajuanalizy”
(2001:22).Wydajesię,żebadaniewarstwymetatekstowej,będącejniejakozde-
finicjimiejscem,wktórymdochodzidoujawnieniazabiegówtekstotwórczych,
jestwanalizieproblemówpodniesionychprzezvanDijkaszczególnieprzydatne.
Choćwbadaniachwykorzystujęteorięmetaforyzaproponowanąwklasycz-
nejjużpracyGeorge’aLakoffaiMarkaJohnsona,samąmetaforętraktujęogól-
niej-jakoszczególnąorganizacjęwiedzyorazjakostrategiębudowaniaprocesu
komunikacyjnego.Zastosowaniekognitywnegoaparatupojęciowegoułatwiło
mijednocześnieoglądmateriałuzdwóchpunktówwidzenia.Zjednejstrony,
przyglądającsięposzczególnymwyrażeniommetaforycznym,analizującichzna-
czeniaiopisującfunkcje,jakiepełniąwtekście,proponujęujęciesemantyczno-
-pragmatyczne.Zdrugiejzaś,zmieniającniecoperspektywęoglądu,pokazuję,że
zakażdązmetafor-jejjęzykowymiwykładnikami-kryjesięokreślonysposób
rozumieniatekstu-modeltekstu,któryporządkujenasząwiedzęotymwycinku
rzeczywistości.Ujawnienietego,jakmetaforysterująinterpretacjąwypowiedzi
orazrekonstrukcjaobrazówcząstkowychtekstu(nwpisanych”wposzczególne
metaforypojęciowe)icałościowegoobrazutekstutodwapodstawowecelemoich
badań(szczegółowocelebadańomawiamwrozdz.I,cz.3.i4.).
Wychodzębowiemzzałożenia,żepojęciaważnedlaczłowiekawewzglę-
dówspołecznych,kulturowychitp.,ajednocześniezłożone,angażująceróżne
typywiedzy,powstałezróżnychdoświadczeń,częstoobjaśnianesązapomo-
