Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
Wprowadzenie
cąwieluodmiennychdomenźródłowych.Każdaznichpozwalauwypuklićinne
aspektydanegopojęcia,inaczejjehierarchizować,tworzącalternatywneujęcia.
DotyczytorównieżpojęciaTEKST.
Takicelbadańwydajesięszczególnieistotnyzewzględunato,żedotychcza-
soweanalizyjęzykowegoobrazutekstubazowałynafaktachjęzykowychnzdra-
dzających”jedyniepunktwidzeniaodbiorcytekstu,ukazywaływięcobrazniepeł-
ny.Natomiastbadaniemetaformetatekstowych,któreodzwierciedlająrefleksję
natemattekstudokonywanązpunktuwidzeniatwórcywypowiedzi,pozwalana
pełniejszeprzedstawieniejegoobrazu,naoglądwieloaspektowy,nawykazanie,
żewjęzykuutrwalonesąróżnesposobyrozumieniaTEKSTU(zwłaszczamodel
tekstujakowytworuijakodynamicznegozdarzenia).
Przedstawionewmonografiirozważaniarozpoczynamjednakodkwestii
ogólniejszych-odpróbyzarysowaniahistoriibadańnadmetatekstem.Wpracy
takukierunkowanejceltakiegozarysutłumaczysiędostateczniesam,zarysjest
mijednakpotrzebnyrównieżpoto,bypokazać,jakiejewolucjipodlegałopojęcie
metatekstu,jakiejegorozumieniaiujęciaproponująbadaczewspółcześnie.Nie
jesttobowiemkategoriaojasnychiakceptowanychprzezwszystkichgranicach.
Różnibadaczemająodmiennezdanienatemattego,jakieelementymożnawłą-
czyćwzakresmetatekstuijakiefunkcjeonepełnią.Dlategoteżkażdapróba
wejścianaterenmetatekstuwymaga,moimzdaniem,przynajmniejwstępnego
zakreśleniasiatkipojęciowej,dojakiejkategoriatanależy,iwskazaniapolatej
kategorii.Ztegowłaśniewzględukolejnepodrozdziałypoświęcamomówieniu
relacjimetatekstuztakimikategoriami,jak:metajęzyk,parenteza,paratekst,in-
tertekstualność,któretraktowanesąjakokategoriepokrewnelubzawierającesię
wmetatekście(albometatekstwnich).
Przedmiotemswojegozainteresowaniawteoretyczno-metodologicznejczę-
ścipracyczynięteżsamąmetaforępojęciową.Przypominamgłównezałożenia
koncepcjiLakoffaiJohnsonaorazpokazuję,dlaczegoiwjakisposóbwykorzy-
stujętękoncepcję.Tęczęśćpracykończykrótkacharakterystykateoriijęzykowe-
goobrazuświataipodstawowychkategoriiorganizującychwizjęświatautrwalo-
nąwjęzykuorazopismateriałubadawczego,będącegopodstawąanaliz.
Napozostałączęśćpublikacjiskładająsięrozdziałypoświęconetrzemmeta-
forycznymmodelomiichwykładnikomorganizującymwypowiedźisterującym
jejinterpretacjami:TEKSTMÓWIONYTOTEKSTPISANY
,TEKSTTODRO-
GAorazTEKSTTORZECZ(ZBIÓROBIEKTÓW).Niesątojedynemodele
tekstu,jakieniesiejęzyk.Pierwotnakoncepcjizakładała,żewpracyznajdąsięre-
fleksjepoświęconetakżeinnymmodelom.Wtrakcieanalizokazałosięjednak,że
opisichwszystkichjestwjednejmonografiipoprostuniemożliwy.Nawetpróba
charakterystykiwiększościznichwpraktyceoznaczałabyrezygnacjęzrzetelnej
analizynarzeczopisurekonesansowego,przybliżającegoproblematykę.Pomimo
żeobszarbadańograniczyłamdozbioruwyrażeńrealizującychtetrzymodeleitak
