Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
4.Zadanieanalitycznychteoriiprawa
imputujepozytywistycznymteoriomprawaprzyjęciekryterialnejkoncepcji
znaczenia.Takczyinaczej,celemteoriianalitycznychniejestzidentyfikowa-
nieiodtworzenieregułużyciawyrazunprawo”61.Dworkinowskiargument
zsemantycznegoukąszeniatrafiazatemwpróżnię,bezwzględunato,jaką
koncepcjęznaczeniaprzypiszesiępozytywistycznymteoriomprawa62.
40Zadanieanalitycznychteoriiprawa
Naczymzatempolegazadanieanalitycznychteoriiprawa?Najogólniej
możnapowiedzieć,żejestonodefiniowanejakowyjaśnieniepojęciaprawa
lubnaturyprawa(anieobjaśnienieznaczeniawyrazunprawo”)63.Takie
sformułowaniezadaniaanalitycznychteoriiprawawydajesiędośćtajemni-
cze,gdyżodwołujesiędofilozoficzniekontrowersyjnegookreślenianpoję-
cie”64.Dodatkowo,jakjużwskazano,analityczneteorieprawanieodwołują
siędojakiejśokreślonejteoriisemantycznej,azatemużywająokreślenia
nznaczenie”wbliżejniesprecyzowanym,potocznymsensie.Niejestwięc
jasnowyeksplikowane,czymsięróżniobjaśnieniepojęciaodobjaśnienia
znaczeniawyrazu,wyrażającegotopojęcie.Możnatylkozauważyć,żeokre-
ślenienpojęcie”jeststosowaneprzezanalityczneteorieprawazmożliwie
niewielkimbagażemontologicznym.Teoriete,choćnaogółuchylająsię
odbliższejeksplikacjiokreślenianpojęcie”,zpewnościąnieopierająsięna
Platońskiejwizjipojęćjakoobiektywnychbytówegzystującychwświecie
idei65.Zdrugiejstrony,teorietewyraźnieodrzucająutożsamieniepojęć
61Zob.T.A.O.Endicott,HerbertHartandtheSemanticSting(w:)J.Coleman(ed.),Hart’sPost-
script:EssaysonthePostscripttoTheConceptofLaw,Oxford-NewYork2001,s.42.
62JakpiszeRaz:nItmaybeasting,butanidleone.Itstingsnoone”-J.Raz,TwoViewsoftheNa-
tureoftheTheoryofLaw:APartialComparison(w:)J.Coleman(ed.),Hart’sPostsript:Essays
onthePostscripttoTheConceptofLaw,Oxford-NewYork2001,s.2.
63Razpisze,żejegoargumentzatwardympozytywimemtonisnotanargumentfromtheordina-
rysenseof«law»oranyotherterm”-J.Raz,TheAuthorityofLaw:EssaysonLawandMorality,
Oxford1979,s.50.Zob.takżeliteraturęprzywołanąniżej.Dokwesiirelacjimiędzypojęciem
prawaanaturąprawajeszczepowrócimy.
64Natematróżnychwersjitzw.konceptualizmuprawniczegozob.M.Zirk-Sadowski,Wprowa-
dzeniedofilozoiiprawa,Kraków2000,s.217in.Owieloznacznościwyrazunpojęcie”(concept)
zob.D.Marconi,Concepts:TooHeavyaBurden(w:)D.Moyal-Sharrock,V.Munz,A.Coliva
(eds.),Mind,Language,andAction:Proceedingsofthe36thInternationalWittgensteinSympo-
sium,KirchbergAmWechsel,Austria2013,Berlin2015,s.497-522.
65PokreślatoB.H.Bix,JosephRazandConceptualAnalysis,APANewsletteronPhilosophyand
Law2007,Vol.06,No.2,s.2.Omożliwychrozumieniachwyrazunpojęcie”wkontekścieteorii
prawazob.K.F.Himma,ReconsideringaDogma...,s.2.
35