Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI.Teoriaprawamiędzyanalitycznościąaempirycznością
teżukształtowaćanalizępojęciowąwtakisposób,abyniemusiałaonatej
dychotomiizakładać43.Jaksięokaże,analityczneteorieprawaniemalbez
wyjątkuwybierajądrugądrogę.Dziejesiętakniezależnieodtego,wjakiej
mierzeichtwórcysąświadomiQuine’owskiegowyzwania.Zatemcałko-
witanaturalizacjateoriiprawawduchuproponowanymprzezLeiteranie
jestjedynymwyjściem;nawetnaturalizacjawymagawykonaniauprzedniej
pracypojęciowej44.
30Ukąszeniesemantyczne
Nawetjednakci,którzyimplicitelubexpliciteignorująlubodrzucają
Quine’owskąkrytykęrozróżnieniazdańanalitycznychisyntetycznych,na-
potykająnapoważnetrudnościwuzasadnieniutezy,zgodniezktórąpraw-
dziwośćzdańformułowanychprzezanalitycznąteorięprawaopierasięna
znaczeniuużytychwniejwyrażeń,wszczególnościwyrazunprawo”.Ci,
którzywtensposóbrozumielibyanalitycznośćteoriiprawa,bylibybezpo-
średnionarażeninazarzutnukąszeniasemantycznego”.Jakwiadomo,został
onsformułowanypodadresemanalitycznychteoriiprawaprzezRonalda
Dworkina45.Wpewnymuproszczeniu(jaksądzimy:dopuszczalnymzuwagi
naceltegoopracowania)zarzuttenmożnasformułowaćnastępująco46.
nSemantyczneteorieprawa”wujęciuDworkinatotakieteorie,któretwier-
dzą,iżsamoznaczeniesłowanprawo”czyniidentyfikacjęprawazależnąod
pewnychokreślonychkryteriów47.Teorietezakładająsemantykękryterialną,
tzn.przyjmująpogląd,że:
Używającjakichkolwiekwyrazów,kierujemysięwspólnymiregułami(...)re-
gułyteokreślająkryteria,którewyznaczająznaczeniewyrazu48.
43Zob.D.Canale,ConsequencesofPragmaticConceptualism:OntheMethodologyProblemin
Jurisprudence,RatioJuris2009,Vol.22,No.2,s.178.
44JakpisząOberdiekiPatterson:n(...)littleinjurisprudencedependsonQuinebeingmistaken”
-J.Oberdiek,D.Patterson,MoralEvaluation...,s.17.
45R.Dworkin,Law’sEmpire,Cambridge,Mass.1986,s.44in.
46OpieramysięnapracyA.Dyrdy,Konwencjaupodstawprawa.Kontrowersjepozytywizmu
prawniczego,Warszawa2013,s.54in.
47DogrupyteoriisemantycznychDworkinzaliczatakżetakieteorie,którepodwpływemfilozofii
języka,azwłaszczadrugiejfilozofiiWittgensteina,starająsięodkryćnietyleznaczeniewyrazu
nprawo”,ilejegoużycie-zob.R.Dworkin,Law’s...,s.32-33.
48Ibidem,s.31.
30
