Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.2.Teoriawymiarówwielkościekonomicznych
45
Omawianedziełozostałojednakzinterpretowanewsposóbzaskakującowy-
biórczy.Wszczególnościdotyczytozagadnieniapomiaruwielkościekonomicznych.
ProblemowitemuJevonspoświęciłobszernączęśćrozdziałuIII,noszącątytuł,,Theory
ofDimensionsofEconomicQuantities’’.Znaczenieteoriiwymiarówpodkreśliłteż
winnychrozdziałach,amianowicieprzyomawianiu:wymiany,pracy,rentyorazkapi-
tału.Uczyniłwięcwszystko,abystałasiępopularnanarównizteoriąużyteczności.
Niestety,jakdotądukazałasiętylkojednaobszerniejszapracanatematzastosowań
teoriiwymiarówwekonomii(por.F.J.deJong[45]).Cogorsza,bardziejjestkojarzona
zwymiaramiprzestrzeniniżzpoprawnymposługiwaniemsięjednostkamipomiaru.
Niezbytczęstodostrzegasię,żefenomendziełaJevonsatkwiwpodniesieniu
ekonomiidorangidyscyplinynaukowej.Dodajmy,żechodzituodyscyplinęokreś-
lanąmianemilościowej.Wszelkiegorodzajuopisymusząwięcopieraćsięnazmien-
nychmierzalnych,którezwykłosięnazywaćwielkościami.Pojęciewielkościnie
zawszejednakjestinterpretowanenależycie.Przyjmujemyzatem,że:
wielkośćjesttakązmiennąmierzalną,któraskładasięzliczbypomnożonejprzez
jednostkępomiarową.
Weźmypoduwagęosobę,któraważy75kg.Wagaosobyjestwielkością.Tazaś
uwzględnialiczbęrówną75,którąinterpretujemyjakowynikmierzenia.Zawiera
równieżjednostkępomiaru,którąjestkilogram.
Zgodniezdefinicjąwielkości,wagęomawianejosobytrzebabyzapisaćnastępu-
jąco:75×kg.Zapistakijestjednaknieporęcznyorazmożeprowadzićdonieporozu-
mień.Wteoriiwymiarówumówionosięwięc,żewagęosobynależywyrażaćza
pomocąliczbyzdopisanąwnawiasiejednostkąpomiaru(por.A.A.Sonin[74]).
Uwagękoncentrujemynajednostkachpomiarowych.Ichzadaniemjestpoin-
formowanieorozpatrywanychwłasnościachobiektulubprzedmioturozważań.
Możetobyćrozmiarwyrażonydługościąalbociężarobiektu.Obiektowimożna
teżprzypisaćwartośćokreślonąpieniężnielubużytkowo.Oznaczato,żedługości
nienależykojarzyćzciężarem,apieniądzazużytecznością.Każdeznichjest
wielkością,leczocharakterzeniecoogólniejszymniżprzykładowawagaosoby,
wynosząca75kg.
Zamiastwkilogramach,wagęosobymożnazmierzyćwgramach.Tensamciężar
wyniesiezatem75000g.Chociażjednostkipomiaruodmienne,toobjaśniają
identycznąwłasność,nazywanąciężarem.Tymsamymdochodzimydopojęciawy-
miaru,któredopuszczaposługiwaniesięróżnymijednostkamipomiarowymi,lecz
musząbyćpowiązanezesobązgodniezregułamialgebryliniowej.
Czymożnadodaćdosiebiedwiedługości,zktórychjednawynosi3kilometry,
adruga5mil?Odpowiedźjesttwierdząca,gdyżobieokreślajądługość,azatem
należądowspólnegowymiaru.Trzebajednakznaćregułęliniowejtransformacji
jednejmiliwkilometr.
Przykład2.1.Ozamianiejednostekpomiaru.Wiadomo,że1mila=1609,44m.
Obliczwmetrachłącznądługośćdwóchodcinków:a=3kmorazb=5mil.