Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
cuinequefulgoradhucnecdumsuaformarecessit:
noniammateralittellusvirisqueministrat.
Tuwysokonasłomiezebranejzpolakładąmłodzieńca/jakzłamanydziewczęcympalcem
kwiat/wątłegofiołkalubdelikatnegohiacynta,/któremujeszczeniezniknąłblaskurodyanikształt,
/alejużgoniekarmimatkaziemiaisiłmunieużycza.
Tedwaobrazyjednaknietłumacząwszystkiego
23
.TrenVzastanawiarównież
kompozycjąniezwyklezbliżonądosonetu.Choćrymowanyparzyścieiniepodzielony
nastrofy,maczternaściewierszyipowierszu8myślzmieniabieg,jakwregularnym
sonecie.Nawetzakończenia,takróżne,surowainwokacjadoProzerpinyizmysłowy
obrazmleka,różiciała,sąmimowszystkoporównywalne,zarównopodwzględem
treścijakfunkcji.Jestwątpliwe,żebykiedykolwiekbyłomożnaodpowiedziećtwierdząco
napytanie,czyKochanowski–niezależnieodtego,żereplikującDesportesowiznał
AdieuàlaPolognetylkowprzekładziełacińskim–czytałjednakpofrancusku.Ajeżeli
nie,czymógłmiećwśródprzyjaciółpośrednikówwładającychtymjęzykiemalbo
radzićsobiedziękiznajomościłacinyiwłoskiego?Wtymwypadkuniemniejważnym
problememjestsamoporównanietekstów.MarcelRaymondscharakteryzował
przytoczonysonetRonsardajakoszczytartyzmurenesansowego
24
,aletakienasilenie
artyzmutrzebajużnazwaćmanierystycznym,zwłaszczawzestawieniuzTrenemV,
któregoautorjestnawskrośklasyczny.Mamytudwieindywidualności,dwastyle
odpowiadająceróżnymfazomrozwojowympoezjiXVIwieku.Wnaszkicowanym
poprzednioschemacietegorozwojuCommeonvoitsurlabrancheiTrenVznalazłyby
sięzewzględunadaty1578i1580,bardzowymownie,międzysonetamiDesportesa
iGongory.Jakzewszystkichtegorodzajuporównańwidaćstąd,żeKochanowski,nie
mniejrenesansowyniżRonsard,jestrenesansowyinaczejiwswojejpoetyceabsolutnie
doskonały.
23
ŚladwierszyośmierciEurialajestwidocznywPamiątceJanowinaTęczynie,w.263n.:„Pamięci
isiłzbywszy,jakowięckwiatlęże,/któregoprzyuwrociostrypługdosięże”.T.Sinko(wstęp,doPieśni,BN
I100,wyd.2,Wrocław1948,s.XXII)widziwtymechoKatulla(XI,26n.),mówiącegopodadresem
niewiernejkochanki,żeprzezniąjegomiłość„upadłajaknałąkiskrajukwiatzostałdotknięty
przejeżdżającymobokpługiem”(„ceciditvelutprati/ultimiflos,praetereuntepostquam/tactusaratro
est”).Wydajesiętonieprawdopodobnezewzględunafrywolnośćkontekstu,zwłaszczapoprzedniejstrofy,
uKatulla.
24
M.Raymond,Baroqueetrenaissancepoétique,Paris1955,s.111n.
28
