Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
Takwięcmłodzieżjestokreślanajakowarstwaspołecznaograniczonapod
względemspołecznychuprawnień,ootwartychperspektywachżyciowych,jako
pokoleniecechującesięwspólnotądoświadczeń,zarazemjednakuwarunkowane
przezudziałwżnychwarstwachwobrębiestrukturyspołecznej.Wsocjologii
młodzieżywiększośćrefleksjidotyczyławyodrębnieniaobiektubadań.Stwier-
dzono,żemłodzieżyniemożnawyodrębnićnatakichsamychzasadach,jak
człowiekazgatunkuistotżywych(np.wpsychologiiczynaukachmedycznych),
jaktkankiczykomórkizorganizmu(np.wbiologii).Cowięcej,wpsychologii
społecznejstawiasiępytanie:czywyróżnieniekategoriimłodzieżyjako
specjalnegoobiektubadaniajestuzasadnione?(Matusewicz,1969).Część
polskichautorów(m.in.Przecławski,1969)twierdzi,żemłodzieżjakoczęść
społeczeństwamadostatecznąilośćcechwspólnych,wyróżniającychjązca-
łości,abymożnabyłopoddawaćjąanalizie.PonadtoPrzecławskipodkreśla,że
podobniejestwstosunkudoinnychzjawisk,możnawięcmówićowiększym
lubmniejszymstopniuprzynależnościdotejkategoriispołecznej.
Interesującawydajesięrównieżdefinicjamłodzieży,jakąsformułował
T.Paleczny(1993).Autorpisze,żemłodzieżtotaczęśćgrupykulturowej,która
zewzględunapodleganieprocesowisocjalizacjiniezinternalizowałajeszcze
wpełniwartościinormkulturowychaninienabyłaprzepisówrólspołecznych,
przezcobardziejniżinniczłonkowiepodatnajestnasprzeciwwobecnichiich
odrzucenie.T.Palecznycharakteryzujemłodzieżwkategoriachstrukturalnych
ifunkcjonalnych.Wkategoriachstrukturalnychmłodzieżnieposiadaściśle
określonegomiejscawsystemiezależności,znajdującsięwsytuacjiprzedmiotu
oddziaływaniakultury,aniejejwspółuczestnikaipodmiotu.Samprocesso-
cjalizacjipostrzeganybywaprzezuczestnikówjakoprzymusowyirepresyjny,
kierowanyodgórnieprzezwyposażonewsankcjeinstytucjedotegopowołane.
Wkategoriachfunkcjonalnychmłodzieżokreślasięjakotęczęśćspołeczeństwa,
któranieposiadajasnookreślonychzadańwramachistniejącegosystemuról.
Jejobowiązkiemjestnatomiastnabywanieorazinternalizacjaprzepisówról,
atakżewartościinormwyznaczającychpozycjęspołecznąwprzyszłości.
Socjologiamłodzieżyczynirównieżprzedmiotemswojegozainteresowania
młodzieżjakoelementmakrostrukturyspołecznej.ZdaniemW.Warzywody-
-Kruszyńskiej(1993)młodzieżniestanowitylkosumyjednostekznajdujących
sięwfaziemłodościipodlegającychprocesowisocjalizacji,leczjestona
kategoriąspołecznączywielkągrupąspołeczną,którejistnieniejestniezbędne
wspołeczeństwieopartymnacywilizacjiprzemysłowej.Takżeiwpolskiejso-
cjologiiprzyjętotezę,iżmłodzieżjestwytworemspołeczeństwa,azarazem
czynnikiemjegozmian.Nietylkoreagujenabodźcewychodzącezespołeczeń-
stwa,leczrównieżsamorzutnieoddziałujenaprzebiegżyciaspołecznegojako
kolektywnypodmiotwprocesiehistorycznym.
A.Sosnowski(2001)dokonałszczegółowejanalizydefinicjiterminu„mło-
dzieżinajejpodstawiewyróżniłpięćkonstytutywnychcechmłodzieży: