Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.PODSTAWOWEZASADY
kładzmniejszeniewydatkówkonsumentówwcentrachhandlowychzmniejszaprzychody
rodzin;rodzinyreagują,zmniejszającswojewydatkikonsumenckie;prowadzitodoko-
lejnejrundyzmniejszeniaprzychodów–itakdalej.Reperkusjetemajądużeznaczenie
dlazrozumieniarecesjiipóźniejszegoożywieniagospodarki.
Zasada11:Ogólwydatkówniezawszeodpowiadamożliwościom
produkcyjnymgospodarki
Makroekonomiapowstałajakoosobnadziedzinaekonomiiwlatach30.XXw.,gdyzała-
maniesięwydatkówkonsumentówiprzedsiębiorstw,kryzysbankowyorazinneczynniki
doprowadziłydodługiegookresuwysokiegobezrobocia,zwanegoWielkimKryzysem.
Lekcją,którąztegotrudnegookresuwyciągnęliekonomiści,byłoto,żeogółwydat-
ków–ilośćdóbriusług,którekonsumenciiprzedsiębiorstwachcąkupić–niezawsze
odpowiadailościproduktówiusług,któregospodarkajestwstaniedostarczyć.Wlatach
30.wydatkispadłyponiżejpoziomuzapewniającegopracęamerykańskimrobotnikom,
czegorezultatembyłasilnazapaśćekonomiczna.Wistociezmniejszonewydatkisąprzy-
czynąwiększości–choćniewszystkich–recesji.
Możliwejestteż,żeogółwydatkówjestzbytwysoki.Wtakimwypadkugospodarka
doświadczainflacji,czyliwzrostucenwobrębiecałejgospodarki.Wzrosttennastępuje
wówczas,gdyliczbaludzichętnychdozakupujestwiększaodpodaży.Producencimogą
podnieśćcenyiwciążznajdąklientówchętnychjezapłacić.Mającnauwadze,żewydatki
mogąbyćzarównozbytwysokie,jakizbytniskie,możemyzdefiniowaćjedenastązasadę:
Ogółwydatkówniezawszeodpowiadamożliwościomprodukcyjnymgospodarki.
Zasada12:Politykarządumożezmienićsposóbwydawaniapieniędzy
Ogółwydatkówniezawszeodpowiadamożliwościomprodukcyjnymgospodarki.Czy
możnacośzrobićwtejsytuacji?Owszem–itoprowadzidoostatniejzasady:
Politykarzidumożezmienićsposóbwydawaniapieniędzy.
Politykarządumożemiećdramatycznywpływnawydatki.
Przedewszystkimrząddokonujeogromnejilościwydatków,odsprzętuwojskowego
posłużbęzdrowia,imożewydawaćwięcejlubmniej.Rządmożerównieżzmienićzakres
pobieraniapodatków,cozkoleiwpływanato,ilepieniędzypozostajekonsumentom
iprzedsiębiorcomdowydania.Cowięcej,rządkontroluje,ilepieniędzyjestwobiegu,
codajemukolejnepotężnenarzędziedokontroliogólnegopoziomuwydatków.Wy-
datkirządu,opodatkowanieikontrolanadpieniędzmisąnarzędziamipolitykimakro-
ekonomicznej.
31
