Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
K.Kobel-Buys
wanie,przeciąganiesięioddychanie.Możliwośćujawnieniasięichuosób
dorosłychświadczyjedynieoichnstłumieniu”,aniezanikuwczasiedojrze-
waniaośrodkówoun,odpowiedzialnychzaichwywołanie(Rorke1986,Ra-
kic2002).Wprzypadkuuszkodzeniaounudzieciidorosłychreakcjaruchowa
macharakterodruchowy.
Układsygnałówsterującychrozwojemjestbardzoskomplikowanyiokreś-
lanyprzezproduktyekspresjiodpowiednichgenów(Weidenheimiwsp.
1993).Wstaniezdrowianiezaburzoneukładyenzymatyczne,kierującegos-
podarkąwodno-elektrolitową,przemianąbiałkową,węglowodanowąilipi-
dową,wpływająnakształtowanieidojrzewaniemetabolizmumłodejtkanki
nerwowej.Wpierwszejpołowieżyciapłodowegozachodządynamiczneprze-
mianybiochemicznezwiązanezmetabolizmembeztlenowym,od20.tygod-
niażyciastopnioworozwijasięmetabolizmtlenowy.Wpierwszychdniach
życiawystępująjeszczeprocesyoksydoredukcjiiglikolizybeztlenowej.
Każdyetaprozwojuounmatzw.okreskrytyczny(Chugani1998b).Utrzymuje
siębiosyntezaneuroprzekaźnikówspełniającychfunkcjęintegracyjnąitro-
ficzną.Stężenianeuroprzekaźnikóworazinterakcjemiędzynimiwpływają
napobudliwośćrozwijającejsiętkankimózgu.Wefekciewszystkieprocesy
zachodzącewrozwijającymsięounprowadządoutworzeniabardzozłożo-
nejsiecipołączeńneuronalnychiukładówczynnościowych,któreciąglesię
reorganizując,modyfikująfunkcjeruchoweorazpsychiczne(Fischer1987,
Kostoviciwsp.1991,1995,Mrzljakiwsp.1992,Herschkowitz2000,Elston
2003,Guoiwsp.2005).Dojrzewanieounpoleganietylkonaciągłejreorga-
nizacjistrukturalnejifunkcjonalnejwmózgu,sterowanejprzezczynnikigene-
tyczne(tj.zaprogramowanedojrzewanie),alerównieżnamodulowaniuukła-
dówounprzezczynnikiśrodowiskowe(interakcjaśrodowiskowa)(Koślacz-
-Folga1980,Herschkowitz1988,Cioni1990,Chugani1998a,Tsubokura
2002).Najbardziejznanymprzykłademwpływuczynnikówśrodowiskowych
narozwójounjestdeprywacjawzrokowa,powodującaciężkiezaburzenia
percepcjiwzrokowej(Żernicki2000).
Najlepiejpoznanymzaburzeniemmetabolicznymwprzebieguniedotle-
nieniajestuwalnianiesięglutaminianupozakomórkowego,wywołującego
patologicznąkaskadęniszczenia,początkowokomórekoun(oligodendrocy-
tów,astrocytów,mikrogleju,neuronów),anastępnieaksonówiichpołączeń,
cowefekciepowodujeuszkodzenieistotybiałej(Backiwsp.2002,Castejon
ideCastejon2004,Folletiwsp.2004,Hagberg2004,Haynesiwsp.2005).
Zaburzonaczynnośćneuroprzekaźnikówuniemożliwiaprzekazywaniesyg-
nałówmiędzystrukturamiounikształtowaniesięsieciaksonalnej.
Naprocesdojrzewaniamózgumająwpływczynnikitroficzne.Wprzy-
padkuprzedwczesnegoporodudzieckojestpozbawioneczynnikatroficznego
