Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Tłumaczeniefeminizmu
15
rachunkitożsamościowetakżepostawyprzeciwneasymilacji10,takie,któ-
reniepragnąwcalescaleniaitransformacji,ale–akceptacji.Pouczające
wtymwzględziesąustaleniaKarolinySzymaniak,badającejpoglądyeste-
tyczneDeboryVogel.AutorkaksiążkiByćagentemwiecznejideiwskazuje
napostaćpoetkiczynnieuczestniczącejwruchusyjonistycznym.Jedno-
cześnieinterpretacjeSzymaniakkrążąwokółwyborówtożsamościowych
związanychzwyboramijęzykowymi.InaczejniżJulianTuwimiZuzanna
Ginczanka,DeboraVogeldecydujesiępisaćwjęzykujidysz,mimożeję-
zyktenniecieszysięuznaniemnawetwjejzamożnymżydowskimdomu,
wktórymtraktowanyjestjakożargon.PozatymVogelnieznawystarcza-
jącodobrzejidysz,nieustanniezwracasiędoRacheliAuerbachzprośbą
okorektyipoprawkiwłasnychutworów.Natestaraniaotworzeniewji-
dysznakładasiębardzoważnacechatwórczościpoetki:Vogelnieporusza
tematykiżydowskiej.Wybórjęzykajestwięcdecydującyświatopoglądo-
wo,tumożemydopatrzyćsiędecyzjiideowychiprzekonańpolitycznych.
Sprawakomplikujesięzresztą,jeśliuwzględnić,żeVogelnieznajdowała
uznaniawśrodowiskupolskichanijidyszowychartystów,aludzimyślą-
cychpodobnienapotkaławdalekiejAmeryce,gdziepublikowaładokońca
życia(Szymaniak2007:169–222).
Namiejscaprzecięciasięjęzykajidysz,hebrajskiegoipolskiego,nie
zawszeoczywiste,wskazujepublikacjaNiemedusze.Kobietywkulturze
jidyszzredagowanaprzezJoannęLisek.Nasiatkętożsamościetnicznych,
niekonieczniepokrywającąsięzwyboramijęzykowymi,autorkinakładają
problematykęróżnicypłciowejiinspiracjimiędzykulturowych,przypomi-
nającowielujednostkowychdecyzjach,którepozwalajązrozumiećpo-
stawęposzczególnychartystekwobeckwestiiestetycznychijęzykowych
(Lisek2010).
Rozpatrującsprawętłumaczeńizaangażowaniapolitycznego,nie
sposóbpominąćsytuacji,wktórychdziałalnośćprzekładowajestkom-
promisemwobecwykluczeniazdebatypublicznejidajemożliwośćzdo-
byciaśrodkównautrzymanie.Gdyprzyglądamsięniedużejbiblioteczce
pozostawionejwmieszkaniu-pracowniKazimieryIłłakowiczówny,nie
mamwątpliwości,żejejwłaścicielkanieczytałaniczegowprzekładzie.
Powojennelosyzdyscyplinowanejurzędniczki,pierwszejkobietynasta-
10Wartozwrócićwtymmiejscuuwagęnalabilnośćtychasymilacyjnychkategorii.
Wczasachzaborówtowłaśnieniechęćdoasymilacjijęzykaikulturyzaborcówjestwartoś-
ciowanapozytywnie,podczasgdywXIXiXXwiekutrwanieustannadebataokonieczności
asymilacjiŻydów.
